Ventilatie

Stap voor stap uitleg hoe het Coronavirus zich verplaatst, waarmee en via welke weg. Aan de hand van een schaalmodel zodat de lezer een duidelijke voorstelling krijgt van de processen en daardoor betere afwegingen kan maken hoe je je kunt beschermen tegen besmetting. Het artikel hieronder is een samenvatting van een longread die te vinden is op de Uitkijktoren waarin alle stappen worden uitgelegd.

Over het superspreadevent van februari 2020 in Gangelt is belangwekkend nieuw onderzoeksmateriaal ter beschikking gekomen. Vrijwel alle 450 aanwezigen zijn ondervraagd en ook is de werking van het ventilatiesysteem bestudeerd. Op basis daarvan is er nu een compleet inzicht in de gang van zaken bij een superspreadevent, inclusief de cruciale rol die slechte ventilatie daarbij speelt.

In een gesprek met Ad Verbruggen van "De Nieuwe Wereld" behandel ik de omgang met het onderwerp aerosolen/ventilatie in Nederland. Het is illustratief voor de wijze waarop de wetenschappers en media in Nederland omgaan met relevante informatie tijdens deze crisis die anders is dan de lijn die het RIVM heeft uitgezet.

In Trouw vandaag een uitgebreide (en bizarre) reconstructie over hoe Nederland is omgegaan en omgaat met aerosole verspreiding en ventilatie. Het geeft een ontluisterend beeld van het optreden van het RIVM en OMT.

Het OMT advies over ventilatie laat zien dat men er meer aan hecht om te doen alsof het beleid dat gevoerd is de juiste was. In plaats van datgene te doen wat nodig is en in België al wel gebeurt. Het staat ook haaks op de aangenomen motie in de Tweede Kamer over ventilatie als speerpunt. De komende weken zullen we merken wie de baas is van Nederland: Van Dissel of de Tweede Kamer.

In België is men veel verder dan Nederland met het toepassen van ventilatie bij de bestrijding van Covid-19. En het ziet er nog niet naar uit dat we in Nederland een snelle inhaaloperatie gaan uitvoeren. in dat opzicht is het fascinerend om te zien hoe in 1918 de Amerikaanse stad Chicago ventilatie gebruikte bij het voorkomen van een tweede golf van de Spaanse Griep. Ook in scholen, in zorginstellingen en in het openbaar vervoer.

Net nu in Nederland eindelijk ventilatie mainstream aan het komen is, komt er een studie uit, waaruit blijkt dat het overgrote deel van de virusdeeltjes die een geïnfecteerde uitscheidt, via aerosolen verspreid wordt. De laatste schakel in het bewijs van de zeer dominante rol van de verspreiding van het virus via aerosolen door de lucht. Wie nu nog stelt dat de verspreiding met name via grotere druppels verloopt is compleet ongeloofwaardig geworden en zou niet meer in de Nederlandse media behoren te verschijnen.

Voor de eerste keer is tijdens een persconferentie expliciet aandacht geschonken aan ventilatie. Maar het advies dat gegeven is, speelt niet in op de actuele kennis over de verspreiding van het virus via aerosolen. Dan zou men net zo goed kunnen adviseren deze speciale aerosolenval neer te zetten.

Noch dat er een extra bordje komt bij de persconferenties, noch dat de Kamer een motie heeft aangenomen over ventilatie, stelt mij gerust dat dit onderwerp nu echt serieus wordt aangepakt. Daarvoor heeft Van Dissel en het RIVM op dat punt teveel steken laten vallen en aangetoond niet te willen leren van het buitenland.

Bij het openluchtfestival Verknipt zou circa 5% van de aanwezigen besmet zijn geraakt. Weer een bewijs dat de buitenlucht niet veilig is, hoor je dan weer opduiken. Maar kijk gewoon naar de feiten (en de foto's).

Eindelijk wordt er in een OMT advies expliciet aandacht gevraagd voor ventilatie. Maar als je de zinnen goed leest dan wil je met je vuist door het beeldscherm van je computer slaan.

De uitspraken van Van Dissel gisteren in de Tweede Kamer over Ventilatie doen je afvragen of dat nu komt door koppigheid, incompetentie of kwaadwilligheid. Want kijk maar eens goed wat men op dat vlak in Duitsland en België doet.

De uitbraak bij discotheek Aspen Valley in Enschede heeft alle kenmerken van een superspread-event waarbij vele aanwezigen teveel lucht hebben ingeademd, die anderen hebben uitgeademd. Maar zolang dat door Van Dissel/RIVM/OMT en de regering niet expliciet wordt onderkend, zullen we nog (veel) meer van dit soort situaties krijgen. En het is dus onnodig als men gewoon al vorig jaar het Deltaplan Ventilatie was gaan uitvoeren.

Bij de persconferentie van afgelopen vrijdag is in België het belang van ventilatie bij bestrijding van Covid-19 in binnenruimtes benadrukt. En vanaf 9 juni zijn CO2-meters in tal van binnenruimtes verplicht.

Dalende cijfers ten spijt vreest Rogier Rumke dat de testsamenleving, samen met het geven van verkeerde adviezen, zal leiden tot aanhoudende roep om maatregelen vanuit OMT, talkshows en kranten.

Column door Rogier Rumke

Nu de scholen weer volledig open gaan is het nog belangrijker te zorgen dat in lokalen de lucht veilig is en blijft. Het OMT benoemt dit onderwerp weer niet in haar advies. Daarom moeten directeuren, leraren, ouders en leerlingen zelf het initiatief nemen. Zorg voor CO2-meters in iedere ruimte en ga die ruimtel uit als het CO2-gehalte te hoog is.

Nu wereldwijd, behalve in Nederland, de dominante rol van aerosolen bij de verspreiding van het virus wordt onderschreven, vraag ik nogmaals aandacht voor het Deltaplan Ventilatie, dat ik in juni 2020 heb voorgesteld. In België zijn ze zoiets aan het invoeren, met o.a. de verplichting van zichtbare CO2-meters in openbare ruimtes. Hoe lang zal de koppigheid van Van Dissel een dergelijke aanpak in Nederland verhinderen?

Premier Rutte had in eindejaarsinterviews aangeven ventilatie belangrijk te vinden. Maar Minister de Jonge schrijft in een brief van 15 januari dat het minder belangrijk is dan bijvoorbeeld handen wassen of je neus snuiten met een papieren zakdoekje. Lees maar zelf.

Zes maanden nadat ik een voorstel had gedaan voor een Deltaplan Ventilatie zijn op de website van de Amerikaanse CDC daar uitgebreide instructies voor gegeven. Dat steekt schril af bij de aanpak in Nederland, waar Van Dissel in 2018 wel van vond dat ventilatie erg belangrijk was bij de bestrijding van griep, maar nu niet bij de bestrijding van Covid-19.

De WHO benadrukt (eindelijk) ook het belang van ventilatie bij de bestrijding van Covid-19. Nu kijken hoe dat in Nederland opgepakt gaat worden.

Tijdens de persconferentie vrijdagmiddag zei de premier te hopen dat Nederlanders tot twee kunnen tellen. Eén: handen kapot wassen. En twee: 1,5 meter houden. Zelf weigert de premier nog steeds tot drie te tellen, namelijk: “Ventileren, ventileren, ventileren.” Zonder dat hij het beseft is de premier hiermee een symbool van Nederland dat sinds maart blijkbaar …

Nederlanders kunnen wel tot drie tellen Lees meer »

Een gastblog van een grote ervaringsdeskundige over hoe je gebouwen veilig kan maken tegen verspreiding van ziektes.

De activiteiten van de commissie Terpstra en het geld dat het ministerie nu voor ventilatie beschikbaar stelt, zijn alleen gericht op maatregelen die scholen eigenlijk al voor deze pandemie hadden moeten nemen. Schoolbesturen, schooldirecteuren en leraren moeten nu hun verantwoordelijkheid nemen.

Is er een Duitse en een Nederlandse variant van het virus? Dat zou je namelijk wel denken bij het lezen van de fragmenten in dit nieuwe blog-artikel. Verder zet ik de huidige oplopende cijfers voor u in perspectief.

Prof. Jimenez, een grote Amerikaanse deskundige, waarmee Maurice al een tijd intensief contact mee heeft, publiceert veel over aerosolen en ventilatie. Hier treft u links aan naar belangrijk werk van hem. Inclusief een spreasheet om de in te schatten de omvang van het aantal aerosolen en de benodigde ventilatie.

Ook bij de personferentie van 18 september spraken Rutte en De Jonge niet over ventilatie. Terwijl bij clusters dat doorgaans het grote probleem is geweest. In een interview in 2018 meldde Van Dissel dat ventilatie het grote probleem is op scholen bij het verspreiden van griep en verkoudheid.

In Duitsland en de VS worden aerosolen inmiddels gezien als de belangrijkste verspreidingswijze van COVID-19. Maar dankzij aerosolen-ontkenners als Jaap van Dissel zijn we in Nederland nog lang niet zover. Tegen de tijd dat we straks eindelijk bij de les zijn, hebben andere landen de belangrijkste hulpmiddelen allang opgekocht en staan wij met legen handen.

Wereldwijd blijven er in zorginstellingen grote uitbraken voorkomen. Aan de hand van 4 bewijsmiddelen valt vast te stellen dat deze (grotendeels) via aerosolen plaatsvinden. Een dringend advies aan alle zorginstellingen om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor goede ventilatie.

Wereldwijd vindt de helft van alle sterfgevallen plaats in verpleeghuizen. Onderzoek naar verspreiding binnen deze hotspots wordt gekleurd door de aanname dat dit vooral via druppels plaatsvindt. Aan de hand van een concreet voorbeeld en andere relevante onderzoeken en datapunten wordt aangetoond dat deze aanname voorbarig is en bovenal onverantwoord.

Terwijl de weekcijfers m.b.t. het aantal positieve testen duidelijk verbeteringen lieten zien, werd de reproductiefactor van 1 nog wel opgevoerd als een belangrijke indicator. Als je je echter even verdiept in dat cijfer, herken je hoe men ook na 6 maanden er niet in slaagt snel accurate data te verzamelen. En de media slikken het steeds weer als zoete koek.