Dagcijfers 13 juli

Toegift!

We hebben een maand geleden een klein beetje afscheid genomen van de Dagcijfers onder het credo Het is klaar! Maar we krijgen een toegift! Verklaarbaar, maar toch nog wel een klein beetje onverwacht. De regering wordt verweten dat het te vroeg was om de laatste versoepelingen door te voeren, maar dat is een understatement. Het fenomeen superspread trekt zich niets aan van besmettingsgraad of vaccinatiegraad en als er zich een gelegenheid voordoet met onvoldoende geventileerde ruimte en slechts één besmette betreedt deze ruimte, dan kunnen alle aanwezigen in potentie besmet worden. Ook als de uitgaanscentra over een maand zouden zijn geopend waren we hiermee geconfronteerd.

Laten we eerst nog even de klassieke grafiek tonen:

We zien hier dat het aantal ziekenhuisopnames sinds de komst van het voorjaarsweer precies zo daalt als we op 26 april hebben voorspeld. Ook de PCR testen lopen volledig in de pas. Tot 26 juni. Dan wordt de laatste maatregel die superspreads kan voorkomen opgeheven: het nachtleven kan weer doorgaan en volle zalen zonder voldoende ventilatie zijn weer toegestaan. We schreven hierover in ons blog De onzichtbare epidemie explodeert. Het gevolg is dat op veel plaatsen grote uitbraken ontstonden, de superspreads, die vele tienduizenden jongeren (t/m 29 jaar) hebben besmet. We zien dat PCR lijn (blauw) pijlsnel omhoog schiet. In een week tijd is deze vertienvoudigd, wat overkomt met een R-waarde van ongeveer 3,5. Het aantal ziekenhuisopnames blijft echter nog lang constant rond de 7 per dag, want jongeren worden zelden ziek. Dit kunnen we goed zien als we inzoomen op de laatste cijfers:

Goed te zien is dat de PCR cijfers (met de gebruikelijke 5 dagen vertraging) vanaf 26 juni zijn gaan stijgen. Ook is te zien dat de vorige fase van versoepeling (“Terrassen open etc.”) geen enkel effect heeft gehad op de cijfers.

Inmiddels beginnen de opnamecijfers zoals je mag verwachten stijgen, omdat de jongeren zelden last hebben van de besmettingen, maar het vervolgens wel door kunnen geven aan de oudere generatie. Maurice liet daar gisteren ook cijfers van zien die dat goed illustreren: Dagcijfers 12 juli. Het is nog te vroeg om door te rekenen hoeveel besmettingen op deze wijze worden overgedragen op de oudere generatie, maar het lijkt richting de 20% te gaan. Over een week kunnen we daar hopelijk iets meer over zeggen.

Maar inmiddels dalen de PCR cijfers alweer en dat past helemaal bij het beeld dat het een eenmalige gebeurtenis is geweest, verbonden aan de slecht geventileerde uitgaanscentra. Dan mag je dus verwachten dat een kleine week na 26 juni de golf van besmettingen zich voortplant richting de 30+ generatie en daar een piek met 1500 positieve PCR testen zal veroorzaken, overeenkomend met ongeveer 50 ziekenhuisopnames per dag. En dat zien we nu ook! Maar dit alles is indicatief, pas als de PCR testen onder de 0-29 jaar groep echt gedaald zijn, kunnen we het effect hiervan beter kwantificeren.

Een grafiek met een R-waarde is eigenlijk zinloos op dit moment, omdat de superspread heeft plaatsgevonden met een R die waarschijnlijk even ver boven de 10 heeft gelegen en zelfs dat is een hypothetische waarde, omdat de R een functie is van de omstandigheden en die zijn bij dit soort locaties uiterst gunstig. Toch maar even laten zien:

Aura Tiemen presenteerde vandaag aan de Tweede Kamer het cijfer “boven de 2” en dat illustreert ook dat een berekening nu onmogelijk en zinloos is. Wel toonde zij het bekrompen gedachtegoed van het RIVM: verspreiding gaat nog steeds via grote druppels, die nu door de harde muziek en hard praten verder verspreid worden. Wel zijn die grote druppels inmiddels in staat om superspreads te veroorzaken, dus dat besef is inmiddels wel doorgedrongen bij het RIVM. Het RIVM turfde inmiddels al 137 superspread events met tenminste 10 besmettingen.

Moraal

Dit was een uiterst nuttig experiment dat de regering heeft uitgevoerd. Het toont aan dat superspreads zich inderdaad op grote schaal kunnen voordoen. Er is tot 25 juni geen enkele maatregel geweest die de R-waarde heeft doen veranderen, noch in positieve, noch in negatieve zin. Alleen het openen van de uitgaanscentra op 26 juni heeft voor een explosie van positieve testen geleid. Waarschijnlijk is dit een verschijnsel van alle tijden, maar alleen met dit verschil dat we het nu hebben begeleid met intensief testen op virusresten en het dus konden waarnemen.

Een toegift in de vorm van een kleine opleving van het aantal ziekenhuisopnames (waarschijnlijk minder dan 50 per dag) wordt het gevolg. De vraag is of deze toegift het rechtvaardigt, dan we een belangrijk deel van onze terug gekregen vrijheden opnieuw moeten inleveren en de druk om ons te laten vaccineren weer toe gaat nemen.

Het RIVM zegt inmiddels: Superspread-events en explosie aan infecties waren niet in een model te vangen. En laat dat nou net zijn waar we gisteren over hebben geschreven: Model of rekenwijze? Het RIVM model is ongeschikt om deze epidemie te beschrijven. Ook dit schreven wij: De onzichtbare epidemie explodeert. Gewoon gezond verstand en gebruik de rekenmachine!

En de dagcijfers zijn:

• • Aantal ziekenhuisopnames gisteren 16 *
  • Aantal ziekenhuisopnames eergisteren: 14 *
  • Actuele geschatte R-waarde: 1,48 ^**

We gaan het weer zien!