Ik weet het allemaal niet meer zo zeker over Covid

Leestijd: 8 minuten

Ik weet het allemaal niet meer zo zeker over Covid

Column door Rogier Rumke

Eigen onderzoek

Toen deze ellende begon was ik bang om corona te krijgen. Ik had het geluk dat ik in staat was om zelf op onderzoek uit te gaan. Niet dat ik opeens viroloog was geworden, of dat zelfs maar pretendeerde, maar wel omdat ik een onderzoekje kon doen waarbij ik cijfers uit de meest betrouwbare bron kon halen die maar denkbaar is, namelijk eigen waarneming.

Gepaard met enig begrip van statistiek concludeerde ik eind maart 2020 dat het virus zich niet verspreidt via oppervlakken zoals de algemene consensus toen was. Daaruit volgde al snel dat logischerwijs ook de anderhalve meter regel nergens op slaat. Immers, om iemand binnen die afstand te besmetten is vrijwel altijd de tussenstap nodig van een oppervlak, en daar loopt dan de besmetting dood.

Andere manier

Besmetting moet dus op een andere manier plaatsvinden. Na twee keer googelen was daar een artikel van Maurice de Hond over het verband tussen luchtvochtigheid en besmetting. Ik weet niet eens meer of in dat blog het woord aerosolen al voorkwam, maar ik weet wel dat ik het voor mij zag. Ik kon het aan anderen uiteggen en dat deed ik ook, om mijn geest te scherpen.

Maurice droeg onderzoek van over de hele wereld aan waaruit meer en meer bleek dat aerosolen de grootste boosdoener waren, zo niet de enige. Zelden heb ik de zoetheid mogen proeven van een zelf gedane ontdekking die zo juist blijkt te zijn. Mijn overtuiging was rotsvast, het fundament had ik met mijn onderzoek in supermarkten gelegd, simpel door te tellen.

De oplossing om uit deze ellende te komen is voor mij dan ook duidelijk: schone lucht; ventilatie, ventilatie, ventilatie. En toen kwam daar, toch tamelijk onverwachts snel, vaccinatie.

Vaccinatie

Ik had een kleine voorsprong, Jaap Goudsmit is de zoon van de (bij leven) beste vriendin van mijn moeder. Ik had geen enkele reden om hem te wantrouwen. Want ik had hem bij Zomergasten gezien en hij had een fantastische verklaring waarom de meeste virologen ondeskundig zijn. Het gaf mij extra vertrouwen in mijn bevindingen en die van Maurice. Een lange podcast met Gijs Groenteman overtuigde mij dat het mRNA vaccin veilig is en een oplossing biedt uit de crisis. Maurice volgde ondertussen nauwgezet hoe het vaccineren in Israël verliep en dat sterkte mijn vertrouwen.

Twijfel

En daar houdt het op. Mijn vertrouwen wordt nu op alle fronten aangetast. Ik moet toegeven dat ik het niet meer weet. En het probleem is dat ik zelf geen conclusie kan trekken. Ik ben geen viroloog, noch epidemioloog of immunoloog. De cijfers kan ik niet checken en bronnen worden steeds twijfelachtiger. Als ik hoor dat een Noors onderzoek uitwijst dat de helft van de jongeren die COVID krijgen daar langdurig ernstig ziek van wordt geloof ik het niet.

Is het propaganda, kloppen de cijfers, is er sprake van cherrypicking bij de onderzoeksgroep? In mijn eigen omgeving ken ik ondertussen heel wat mensen die COVID gehad hebben. Eén van hen heeft er een paar weken flink last van gehad, maar dat is nu over. De rest, allemaal binnen een week of twee volledig hersteld. Maar ja, dat is natuurlijk geen echt onderzoek, dat is anekdotisch en dus geen bewijs.

Als ik lees in een brochure van het Artsencollectief dat 4 op de 1000 jongeren ernstige bijwerkingen krijgen van vaccineren geloof ik het niet, ik kan mij niet voorstellen dat de Vereniging van kinderartsen een behandeling goedkeurt die voor 2 tot 4 kinderen per basisschool ernstige gevolgen heeft. Ik ga op dit onderwerp dieper in omdat het één van de zaken is waarover in de commentaren op “De Corona Middenweg” de meerderheid van de posts zich tegen vaccinatie van jongeren richten, net als hier ook door Maurice wordt bepleit.

Eed van Hippocrates

Als dat getal klopt kunnen artsen dat nooit met hun eed van Hippocrates in overeenstemming krijgen. Dat getal van 1 op de 250 kinderen kan dus niet kloppen, anders kunnen artsen niet met droge ogen voor het prikken van die groep zijn. Toch? Dus lees ik verder in het geciteerde onderzoek. En daar vind ik ondanks flink zoeken het betreffende cijfer niet echt. Misschien dat iemand die dit leest de vinger erop kan leggen? Wat ik wel zie staan is:

Few participants in any cohort (≤0.4% through 1 month after dose 2) had serious adverse events, and none were considered by the investigators to have been vaccine-related. No deaths were reported.

Het gaat in dit onderzoek om 1131 proefpersonen in de vaccingroep en 1129 in de controle groep (placebo). De “ernstige bijwerkingen” zouden in de vaccingroep “slightly more” (0,1%) voorkomen dan in de controlegroep. Het verschil is niet significant. Al met al een nogal manipulatieve conclusie van het Artsencollectief lijkt mij. Anton Theunissen schreef er een prima blog over.

Misleidend

Ik kan dus niet anders dan concluderen dat argument 6 uit de brochure van het Artsencollectief ronduit misleidend is en past in het beeld van de angststuip waar sommigen in komen te verkeren als ze het woord “vaccin” horen. Een angststuip die wat mij betreft niet verschilt van de angststuip voor corona als ‘de besmettingen’ stijgen. Angst noch paniek is een goede leidraad. Onafhankelijk onderzoek wel, maar hoe vind je dat. Dat wordt steeds moeilijker, lijkt het wel.

Laat duidelijk zijn: Ik zeg niet dat ik het niet met Maurice en de Middenweggers eens ben, ik zeg slechts dat ik het niet weet en dat ik de bronnen, noch van de ene, noch van de andere kant nog vertrouw en dat ik niet in staat ben, met mijn beperkte kennis, om het uit te zoeken. En dat terwijl ik dat wel wil. Ik heb immers dochters van 12 en 18 jaar. Dus binnen de doelgroep. Ze verwachten van mij een gedegen advies, en ik kan het ze niet geven.

Een nieuwe golf?

Deze week zijn we getrakteerd op een ware nieuwe golf van besmettingen. Ook hier slaan de twijfels aan alle kanten toe. Een werkelijk explosief aantal. Zaterdag meer besmettingen op één dag sinds de kerst. Het Red Team roept moord en brand. Het Green Team probeert te sussen. Laat ik proberen het op een rij te zetten, logisch redenerend:

We weten dat er een week geleden nauwelijks besmette mensen meer waren in Nederland. Op basis daarvan weet je dus, gewoon door te rekenen, dat slechts 1 op de 20 positief getesten ook werkelijk positief is. Die som is ondertussen al vele malen gemaakt, ook door mij in mijn blog van twee weken geleden: Testen doet toch geen pijn. Ik lees nergens hoeveel van de mensen die nu positief testen ook echt ziek zijn. De deskundigen in de talkshows hebben het over exponentiële groei, maar dat is het niet.

Als het exponentiële groei zou zijn moet de R (Reproductiegetal) maar liefst 4.5 zijn om in één week van 500 op 7000 besmettingen uit te komen. Waar komt die R dan plotseling vandaan? Als we dat doortrekken zitten we over een week op ruim 96.000 besmettingen per dag. Lijkt me niet toch? Dus exponentieel is de besmettingsgolf niet. Lineair ook niet lijkt me. Want dan zitten we volgende week op 13500 besmettingen per dag. We gaan het zien, of niet. Het lijkt mij eerder dat het incidenteel is.

Gebaseerd op een combinatie van:

• Grote groepen jongeren zonder symptomen die zich laten testen voor toegang
• False positives
• Mensen die teruggekomen zijn uit het buitenland
• Mensen die feesten thuis en in slecht geventileerde horecazaken
• De meer besmettelijke deltavariant

Ok, die Deltavariant. Daar wil ik ook wel iets over zeggen. Niet of het erger is of niet, Herman en Jillis hebben er een nuttig stuk over geschreven hier: “De onzichtbare epidemie explodeert”.

Hoe gaat de besmetting eigenlijk?

Dan de andere kant: ik hoor in de talkshows steeds zeggen dat deze variant zo besmettelijk is dat je in 10 tot 15 seconden besmet kunt raken. Daar gaan we weer. Wie en wat moet ik nu nog vertrouwen. Het RIVM heeft ons steeds gezegd dat aerosolen geen grote rol spelen, dat het vooral om die grote druppels gaat. De anderhalve meter, de handen wassen, de hele riedel.

Maar daarvoor is geen 10 minuten nodig, geen 10 seconden, zelfs geen 5. Dat is die ene druppel die je raakt in de neus of op de ogen. Of die indirect via je hand of ander lichaamsdeel in je neus of oog terecht komt. Zo gaat het toch mijnheer van Dissel? Of is de Deltavariant nu opeens wel airborne, is het nu opeens wel een wolk waarin je je een bepaalde tijd bevindt en dat die tijd nu korter is?

Weinig bekend

Vanuit de aerosol-theorie kan ik mij dat overigens goed voorstellen. Het virus is dan nu zo gemuteerd dat het ergens in de overdracht van A naar B efficiënter is geworden. De zieke persoon scheidt meer virus uit, of voor besmetting is minder viral load nodig, of het virus heeft een langere halfwaardetijd in de lucht, gaat dus minder snel stuk onderweg van A naar B. Heeft minder last van UV staling of vocht. Alle drie denkbaar. Daar wil ik over lezen. Daar wil ik onderzoek over zien. Immers, tot vandaag de dag is er nog steeds maar verdomd weinig bekend over HOE het virus zich eigenlijk verspreidt. Daar zijn meningen over, maar onderzoek ontbreekt.

Het lijkt wel of het niet mag, of niet belangrijk wordt gevonden. Maar het lijkt mij de sleutelvraag van de hele ellende. Hoe gaat het virus van A naar B. Wat zijn de factoren die de halfwaardetijd van het virus bepalen zolang het onderweg is van A naar B. (Halfwaardetijd is hoe lang het duurt tot 100.000 virusdeeltjes die in staat zijn iemand te besmetten zijn verminderd tot 50.000 deeltjes die daartoe in staat zijn).

Het missende onderzoek

Een van mijn stokpaardjes is de vraag of het virus op of in een druppel zit. Een groot verschil, want in het eerste geval bevatten uitgeademde microdruppels gemiddeld 1400 keer meer virus dan de grote (hoest en proest) druppels en daarmee is de discussie dan wel beslecht. Ik ben hier nog mee bezig. Een bioloog heeft de vraag uitgezet bij collega’s. Het antwoord vooralsnog: het is onbekend! Er is geen onderzoek naar gedaan dat een eensluidend antwoord geeft.

Wel blijkt het virus bijzonder slecht tegen water te kunnen. Een best lastig voor een leek te interpreteren onderzoek doet dit vermoeden. Het passeert de oppervlaktespanning van een druppel nauwelijks zonder dat de lipide envelop stuk gaat en daarmee verliest het virus zijn besmettelijkheid. Stof voor een apart artikel. Ik zal er hier nu verder niet op ingaan.

De reactie in de talkshows

De talkshows zijn normaal een dagelijkse ergernis die ik uitzit om mijn mening te vormen, om alle kanten van de crisis te bezien en om soms toch iets nuttigs mee te krijgen. Wie schetst dus mijn verbazing dat de redactie van Humberto gisteren heeft zitten slapen, of de regels heeft veranderd, of de regels nooit hebben bestaan. In ieder geval, ik zag een uitzending vol kritiek op het beleid. Met mensen die hun boosheid over het foute beleid van de overheid als het gaat om ventilatie en buitenbesmettingen zowaar vrijelijk en langdurig mochten uiten.

Een heel ander geluid dan bij Op1, waar de aanwezige festivalorganisator meewarig door Marion Koopmans werd toegelachen, een houding die mij deed denken aan een moeder die meeleeft met de teleurstelling dat haar zoon zijn zin niet krijgt en wil zeggen, je bent nog jong, je begrijpt de wereld nog niet. Ik wel, ik zal je beschermen. Het maakte mij in ieder geval bijna fysiek misselijk.

De vragen die overblijven

• Staan we nu aan de vooravond van een ongekende vierde golf?
• Is het storm in een glas water?
• Zijn vaccinaties de uitweg?
• Of zijn we bezig een hele generatie met een eindeloze reeks bijwerkingen op te zadelen?
• Is vaccinatie van jongeren nodig om COVID in te dammen?
• Of is het helemaal niet nodig omdat de pandemie feitelijk voorbij is?
• Is een besmette jongere beter af dan een gevaccineerde jongere?
• Of krijgt de helft van die besmette feestgangers langdurige invaliderende nawerkingen van hun avondje uit?

Is de berekening van het aantal false positives afkomstig uit een wappiebrein of is het zuivere statistiek die maar niet door de ‘deskundigen’ in de media wordt erkend? Moeten we jongeren verbieden samen in de horeca te feesten of moeten we ze dwingen thuis te blijven met het risico dat ze daar ongecontroleerde feestjes vieren? Ik weet het niet meer zo zeker allemaal.

Iemand vroeg mij of ik mijn kinderen naar een feestje of een disco zou laten gaan onder de huidige omstandigheden. Mijn antwoord: Als de overheid zorgt voor veilige ruimten en mensen continu waarschuwt dat de lucht veilig moet zijn.

De slotvraag

Is er één zekerheid die overeind blijft staan?
Ja, dat ik twijfel aan mensen die zeggen dat ze het zeker weten.

Rogier Rumke

U heeft zojuist gelezen: Ik weet het allemaal niet meer zo zeker over Covid.

In de voortgaande zoektocht naar betrouwbaar nieuws kan deze onafhankelijke site jullie bijdrage goed gebruiken. Een kleine, financiële bijdrage is welkom.