Het CPB heeft eergister haar verwachtingen gepresenteerd over de ontwikkeling van de economie. Daarbij wordt te geïsoleerd naar één factor gekeken. Dit artikel bespreekt waar ze allemaal aan voorbij lijken te gaan, waaronder de psychologie van de angst, consumentenvertrouwen en -gedrag en het verhoogde risico op escalaties wereldwijd.
Lees volledig artikel: De enorme gevolgen van deze Covid-19 pandemie
De enorme gevolgen van deze Covid-19 pandemie
In 1995 schreef ik een boek over mijn verwachtingen van de grote revolutie die internet zou gaan betekenen. 21 jaar erna schreef een journalist dit artikel erover. Ik had heel veel van de ontwikkelingen goed ingeschat.
Wat was nu mijn geheim?
Ik merkte dat er bij voorspellingen vaak alleen maar naar één factor werd gekeken, maar niet naar het totaalplaatje van factoren die elkaar beïnvloeden. Dat heb ik wel geprobeerd in te schatten. Ik zie die fout nu ook weer gemaakt worden. Ook bij de verwachtingen van het CPB vover de ontwikkeling van de economie an eergisteren. We kijken te geïsoleerd naar één factor en doorzien dan niet hoe al die andere factoren wereldwijd op elkaar in werken.
Het is een volledige illusie om te denken, dat als in Nederland op den duur de maatregelen van de afgelopen dagen vrijwel allemaal zijn teruggedraaid, het economische en sociale leven ongeveer wordt zoals voorheen. Enerzijds zal het menselijk gedrag anders zijn. Er zullen nog lang mensen zijn, die veel terughoudender zijn bij het ontmoeten van anderen, dan ze tot nu toe waren.
Wanneer voel je je wel veilig om naar een restaurant te gaan, naar een theater, naar een druk warenhuis, naar een markt of op vakantie? Anderzijds zullen er bedrijven verdwenen zijn, verantwoordelijk voor een -ik vermoed niet gering- deel van de werkgelegenheid. Plus dat zelfs als de situatie in Nederland weer de richting van de normalisatie op gaat, dat nog niet betekent dat dit in andere landen ook gebeurt.
Dat heeft dan ook weer grote gevolgen voor zowel de export als de import. Maar gelukkig lijkt de Nederlandse overheid een diepe beurs te hebben voor steun aan de getroffenen. Maar ook dat is niet hetzelfde in ieder land.
Aardbeving door de Covid-19 pandemie
Al met al is zich een aardbeving voltrekken van 9 op de schaal van Richter. En moeten we voorbereid zijn op veel ingrijpender schades, dan we nu denken te zien.
Maar dat boezemt me eigenlijk minder angst in dan een andere ontwikkeling die dreigt, en waarvan we in de geschiedenis ook veel voorbeelden hebben gezien bij ernstige crisissen (zoals hongersnood). Tot nu toe begrijpen de meeste burgers in ieder land de maatregelen van hun overheid, omdat ze beseffen dat het gaat om de gezondheid van henzelf en hun naasten. Maar tegelijkertijd leveren die maatregelen overal ter wereld ook forse problemen op. Mensen verliezen hun baan. Arme mensen komen onder nog meer onder druk dan ze al stonden en de economische ongelijkheid neemt eerder toe dan af.
Je hebt weinig fantasie nodig om te bedenken dat ergens in de wereld de angst om te verhongeren groter wordt dan de angst om ziek te worden door het COVID-19. En dat zou ertoe kunnen leiden dat groepen mensen tot vormen van opstand komen. Denk aan: protesten, burgerlijke ongehoorzaamheid, het plunderen van winkels etc.
Onderdrukken
De overheid gaat dat dan ongetwijfeld proberen te onderdrukken en dat kan de situatie aanzienlijk escaleren. Niet alleen lokaal, maar net zoals we op zoveel andere momenten in de geschiedenis hebben gezien, ook naar anderen in vergelijkbare situaties in andere landen en dan slaat de vlam pas echt in de pan.
Ik hoop het niet dat dit gebeurt, maar vrees wel dat de kans groter wordt naarmate een de huidige situatie langer duurt. Ook kan niet worden uitgesloten dat de spanning tussen landen in dat proces zal oplopen. En dan zijn we echt gekomen in scenario’s van bepaalde films, waarvan we nooit verwacht hadden dat ze ooit waarheid zouden worden. In die films is er dan doorgaans een held of een gebeurtenis waardoor alles toch weer op zijn pootjes terecht komt, maar ik ben bang dat dat deel van die films echt fantasie blijft.
Dit alles leidt tot de conclusie dat zowel harde maatregelen die je lang continueert om de ziekte te bestrijden, als maatregelen die je te vroeg neemt om de situatie snel sterk te verzachten, grote negatieve gevolgen zullen hebben. Het lijkt of je na een doodvonnis mag kiezen tussen de kogel of de galg. In dat proces zal er zeker ook onder de bevolking geen grote eensgezindheid zijn t.a.v. de keuzes, die er voorliggen. Wat ook de spanningen verder zal verhogen.
Komende zware tijd
Ik wens niet alleen de beleidsmakers, maar ook zeker de burgers, veel sterkte en wijsheid toe, in de komende zware tijd.
Op deze plek ik mijn bevindingen blijven delen. En ik hoop dat het iedereen scherpt bij het denken over wat je vanuit je eigen verantwoordelijkheid het beste kan doen.
Volg de links die ik aangeef. Maar lees ook zeker dat van mensen met een andere invalshoek dan ik.
Last but not least: ik bepleit nogmaals sterk bij onze overheid om onderzoek te doen naar de relatie tussen een hogere specifieke luchtvochtigheid en de snelheid van de verspreiding van het COVID-19 virus. Zoals gezegd zou dit wel eens één van de beste investeringen van overheidsgeld kunnen zijn die je nu kunt doen.
En betrek de bevolking bij het afwegingsproces rondom de exit-strategie. Dat zal vroeg of laat toch moeten gaan gebeuren.
Deze 6 blogs vormen een samenhangend geheel.
- Hoe groot is het gevaar van het COVID-19 virus nu echt.
- De invloed van luchtvochtigheid op de verspreiding van het COVID-19 virus
- Wat gebeurt er in de (sub-)tropische gebieden met de verspreiding van COVID-19?
- Hoe spelen we in op het positieve effect van een hogere specifieke luchtvochtigheid?
- Wat als de verspreidingssnelheid van COVID-19 naar -bijna-nul is gedaald?
- De enorme economische en sociale gevolgen van deze Covid-19 pandemie (dit blog)
U heeft zojuist gelezen: De enorme gevolgen van deze Covid-19 pandemie.
Volg Maurice de Hond op Twitter | YouTube | Facebook | LinkedIn.
