Drie van de vier partijen die onderhandelen over de vorming van een kabinet zijn wat teruggezakt in de peiling. De positie van Omtzigt en NSC onder het electoraat is verder verzwakt. Putters wekt de minste weerstand als mogelijke premier.
Lees volledig artikel: De kiezers worden ongeduldig
De kiezers worden ongeduldig
Zetelverdeling
Ten opzichte van vier weken geleden zien we dat drie van de vier partijen, die deelnemen aan de gesprekken over de kabinetsformatie, in zetelaantal dalen. De PVV staat 3 zetels af van de winst van 15 zetels, die ze gehaald hebben sinds november. BBB daalt er 1 en komt terug op de uitslag van 22 november 2023. NSC, die al 9 zetels verloor, verliest er nog 1 meer en staat nu op 10 zetels. De vierde partij , de VVD, vermindert het verlies van 11 zetels tot 9.
NSC is nu de helft van de kiezers kwijt. In een apart artikel laten we zien hoe groot het verschil is tussen de kiezers, die nog wel NSC stemmen (partijtrouwen) en de kiezers die dat niet meer doen (switchers). Het lijkt vooral een verschil te zijn tussen NSC-kiezers die naar rechts willen en NSC-kiezers die dat niet willen.
Dit laat het turbulente verloop van de kiezersvoorkeuren zien van met name de afgelopen 15 maanden.
Over de formatie
Er zijn een aantal vragen gesteld in relatie tot de formatie. De percentages worden getoond afgezet tegen de stemkeuze van 22 november jl.
|
De stelling:
| Allen | Stemde:
PVV |
BBB |
VVD |
NSC |
CDA |
D66 |
SP | PvdA/
GrL |
| NSC moet aan meerderheidsregering PVV, VVD, NSC, BBB deelnemen | 58% | 84% | 85% | 80% | 66% | 56% | 31% | 38% | 8% |
| Omtzigt is het grootste obstakel voor de kabinetsformatie | 59% | 89% | 81% | 78% | 43% | 48% | 40% | 34% | 18% |
| Ik ben blij dat Omtzigt niet in een kabinet stapt met de PVV | 33% | 9% | 6% | 15% | 27% | 35% | 61% | 45% | 85% |
| Het zou beter zijn als Omtzigt zich terugtrekt als leider van de NSC | 37% | 64% | 51% | 49% | 21% | 37% | 23% | 23% | 8% |
| Een regering waar de PVV niet bij betrokken is, vind ik niet acceptabel | 60% | 98% | 89% | 60% | 66% | 37% | 4% | 42% | 12% |
| Extra parlementair kabinet is een betere uitkomst dan een meerderheidsregering van deze 4 partijen | 31% | 16% | 25% | 30% | 52% | 36% | 40% | 26% | 33% |
Over optreden Pieter Omtzigt
De afgelopen week stond mede in het teken van hetgeen Wouter de Winther in zijn podcast 0p 1 maart heeft verteld over de wijze waarop Omtzigt zich tijdens de onderhandelingen zou hebben gedragen. Er zijn twee vragen over gesteld.
|
De vraag:
| Allen | Stemde:
PVV |
BBB |
VVD |
NSC |
CDA |
D66 |
SP | PvdA/
GrL |
| Denkt u dat die informatie over Omtzigt op waarheid berust? | 52% | 69% | 59% | 70% | 38% | 58% | 50% | 28% | 30% |
| Vindt u het belangrijk dat die informatie naar buiten is gekomen? | 44% | 67% | 53% | 54% | 31% | 42% | 27% | 43% | 17% |
Hoe lang nog?
35% van de kiezers denkt dat het nieuwe kabinet er voor 1 juli 2024 zal zijn. In december dacht nog 72% dat dit het geval zal zijn. 28% verwacht niet dat er dit jaar een nieuwe regering komt.
Dit is het verloop in de tijd van de verwachting wanneer de volgende verkiezingen zullen zijn. 53% denkt dat het voor eind 2025 zal plaats vinden.
Premierkeuze
Aan de kiezers is ook voorgelegd hoe men reageert op bepaalde personen als mogelijke premier van een extra-parlementair kabinet. Dit is de totaalscore van de voorgelegde acht namen. Er wordt op Putters als premier het minst negatief gereageerd en op Omtzigt het meest.
Als u wilt zien hoe deze scores zijn onder de kiezers van verschillende partijen, kunt u de desbetreffende partij in de grafiek kiezen.
Instabiel
De positie van Pieter Omtzigt en NSC is in de afgelopen 3,5 maand sterk verzwakt. Terwijl het vertrouwen in Omtzigt de afgelopen jaren ruim boven de 6 scoorde en steeds het hoogst scoorde, staat hij nu in de middengroep met een score van 4.4. Alleen onder de kiezers, die nog steeds NSC stemmen, scoort Omtzigt een 8.
Twee maanden na de oprichting haalde NSC 30 zetels bij peilingen, een maand later bij de verkiezingen 20 zetels en inmiddels staat die partij op 10. Er is een tweedeling gekomen in het electoraat van NSC op basis van de aanpak van de partij/Omtzigt van de formatie. Gezien het karakter van die tweedeling, zoals beschreven in een apart artikel, lijkt het niet heel waarschijnlijk dat die kiezers weer terugkeren bij NSC. Want het bindend element van het electoraat waren niet zozeer de inhoudelijke standpunten van NSC, maar het grote vertrouwen dat die kiezers in Omtzigt hadden. Maar voor een deel van die groep is dat vertrouwen verdwenen op basis van de ontwikkelingen rondom de formatie.
Zelfs als er een kabinet komt, lijkt deze splitsing binnen het electoraat van NSC een continue bron te zullen zijn van mogelijke onvrede onder een deel van de 1.3 miljoen kiezers van NSC van de Tweede Kamer. Maar ook onder het hele electoraat. De grote vraag is wat dit voor de stabiliteit van het kabinet en de fractie van NSC zal betekenen.
U heeft zojuist gelezen: De kiezers worden ongeduldig
Volg Maurice de Hond op X | Facebook | LinkedIn | YouTube
Blijf onbeperkt toegang houden tot alles wat Maurice.nl te bieden heeft. Klik hier om lid, abonnee, vriend en bondgenoot te worden.
