47% denkt dat handen wassen een grote bijdrage heeft geleverd aan het bestrijden van Covid-19. Een onderwerp dat de Denktank Desinformatie blijkbaar over het hoofd heeft gezien.
Lees volledig artikel: Dat heeft de Denktank Desinformatie blijkbaar over het hoofd gezien
Dat heeft de Denktank Desinformatie blijkbaar over het hoofd gezien
De Denktank Desinformatie
Inmiddels is dankzij de WOB documenten en de grote inspanningen van de mensen die deze documenten napluizen (zoals @ceescees72, Daniel van der Tuin en Wouter Aukema) bekend dat er een Denktank Desinformatie vanaf de start van de Covid-crisis actief is geweest. Diverse officiële instanties, deskundigen van diverse pluimage, mediavertegenwoordigers en vertegenwoordigers van Big-Tech werkten samen om het gewenste verhaal voor het voetlicht te brengen en critici zoveel mogelijk monddood te maken. In dit artikel schreef ik erover, nadat ook NRC er een uitgebreid – en kritisch – artikel over had geplaatst.
Zelfs als je zou vinden dat dit geen slecht idee is (maar dan niet in het geheim met een rol voor de overheid) dan zit je echter wel met een cruciaal probleem:
Welke garanties heb je dat hetgeen je als “desinformatie” kwalificeert echt desinformatie is of misschien wel het juiste verhaal? Door dan de “desinformatie” weg te houden van het publiek, zorg je ervoor dat die dan de “verkeerde informatie” als de juist blijft zien.
Vanuit de Coronaperiode is er een ruime opsomming te geven van informatie, die aanvankelijk als desinformatie werd aangemerkt, maar die inmiddels breed wordt erkend als juiste informatie, of op z’n minst informatie die ook waar zou kunnen zijn.
Fake news?!
Het hele verhaal over het virus dat zich door de lucht via aerosolen verspreidde, is daar een goed voorbeeld van. En ik heb op dat punt direct of indirect het functioneren van de Denktank Desinformatie ervaren. Volgens de WHO was het in maart 2020 nog fake nieuws. Geleidelijk is dat ook bij de autoriteiten gekanteld. (In Nederland langzamer dan in de meeste andere landen). Inmiddels wordt de verspreiding door de lucht als de dominante verspreidingsvorm van Covid-19 erkend.
Maar zelfs daar waar het officiële verhaal geleidelijk is veranderd, blijkt de mening onder de burgers dat niet of in veel mindere mate het geval te zijn.
Dat komt op een zorgwekkende wijze naar voren uit een onderzoek dat via Peil.nl is gehouden. Het onderwerp is “de effectiviteit van het wassen van handen als maatregel om de verspreiding van Covid-19 tegen te gaan”.
Basismaatregelen
Vanaf het begin waren er drie basismaatregelen waarop gehamerd werd. Het houden van 1,5 meter afstand, thuis blijven bij klachten (later testen) en intensief de handen wassen. Premier Rutte zei het bij een tv-programma van Max letterlijk “Nederlanders hoeven alleen maar tot 3 te kunnen tellen”.
In maart 2020 dacht ik – op basis van de ferme uitspraken van de deskundigen – dat handen wassen inderdaad een goede manier van beschermen was tegen de verspreiding van Covid-19. Zo las ik dat bij het cruiseschip Diamond Princess na 18 dagen nog steeds virusdeeltjes gevonden waren. Ik hoor nog zo een deskundige op de radio zeggen dat je ook moest oppassen met geldmuntjes, want die konden je ook met Covid-19 besmetten. En een tijd lang werden supermarktkarretjes gedesinfecteerd voordat ze van gebruiker wisselden.
Prof. Streeck voerde direct na een grote uitbraak in Gangelt in maart 2020 een groot onderzoek uit onder de bevolking. In een Belgische krant stond er op 2 april 2020 een eerste artikel over met deze kop:
Ook meldde hij dat zijn onderzoek liet zien dat de IFR daar onder de 0,5% was gebleven, veel lager dan tot dat moment werd aangenomen.
Langdurig inademen
De informatie van deze studie was in lijn met mijn eigen conclusies op basis van data-analyses. Juist omdat de besmettingen in beduidend grotere mate ontstonden bij langdurige bijeenkomsten dan als je thuis een Covid-geïnfecteerde had, was dat een ondersteuning van het feit dat de infectie plaats vond door het langdurig inademen van het virus, dat diep de longen in ging. En niet doordat je het virus aan je hand kreeg en die vervolgens via je oog, neus of mond naar binnen kreeg.
Streeck legde ook uit dat hij bij geïnfecteerden thuis veel monsters had genomen van voorwerpen. En dat in het lab vervolgens bleek dat de gevonden virusdeeltjes niet meer te vermenigvuldigen waren.
Ik herinner me goed dat toen ik deze bevinding van Streeck in een tweet zette, ik iedereen over me heen kreeg. Het argument was “zoveel deskundigen zeggen toch dat het zo is, wat weet deze Duitse arts er nu van?” Deze tweet van een ex-/aanstaand kamerlid van D66 is daar een goede vertegenwoordiging van:
Terwijl Prof. Streeck een diepgaand onderzoek had gedaan in een gebied met een grote uitbraak van Covid-19 (zo ongeveer als eerste in Europa) werden zijn resultaten genegeerd of verdacht gemaakt, omdat ze niet in lijn waren met het verhaal van de deskundigen. Een verhaal dat dus ook door de Denktank Desinformatie werd aangehouden “het virus kan zich via voorwerpen verspreiden en regelmatig intensief handen wassen beschermt tegen verspreiding”.
Kantelen
Langzamerhand drong bij de meeste deskundigen ook door dat dit virus zich niet via voorwerpen verspreidde. In de zomer van 2020 las ik het al op verschillende plekken vanuit de autoriteiten. In mei 2020 gaf Prof. Drosten (die blijkbaar wel de studie van Streeck had gelezen) dat het luchten van ruimtes belangrijker was dan het desinfecteren van handen.
Inmiddels is het belang van het wassen van handen als bescherming tegen het verspreiden van Covid-19 wereldwijd naar de achtergrond gedrongen. (Een goede handhygiëne kan zeker helpen tegen het verspreiden van bepaalde ziektes, maar het is dus geen maatregel die belangrijk is voor het tegengaan van de verspreiding van Covid-19).
Twee jaar geleden stond er ook een artikel in De Volkskrant over dit onderwerp:
Dat was nadat het RIVM de instructies over Covid-19 had aangepast. De nieuwe zin op de site luidde toen: ‘De kans dat het coronavirus Sars-cov-2 zich verspreidt via pakketjes of oppervlakken (bijvoorbeeld een deurklink, winkelwagen of toetsenbord) lijkt klein’. Begin 2022 schreef de NOS er ook een dergelijk artikel over. Daarbij wordt ook gewezen naar een artikel uit juli 2020 in The Lancet van Emanuel Goldman, die ook aandacht voor de hele kleine kans vroeg dat het virus via voorwerpen of handen werd overgedragen.
Maar de mening verandert niet
Dus wat desinformatie was in maart 2020 (het virus verspreidt zich niet via voorwerpen, dus handen wassen is geen belangrijke maatregel) bleek steeds meer geen desinformatie te zijn. Het verhaal dat je je tegen de verspreiding van Covid-19 kon beschermen door regelmatig je handen goed te wassen en voorwerpen te desinfecteren was het juist wel. In dit artikel beschreef ik hoe in februari 2022 het desinfecteren van handen in Mexico op elke plek plaatsvond. Ongeveer zoals gelovige christelijke voetballers een kruisje slaan voordat ze aan hun voetbalwedstrijd beginnen.
Vrijdag jl. voerde ik via Peil.nl een onderzoek uit waarin ik o.a. vroeg hoe belangrijk men in Nederland nu denkt dat het wassen van handen is geweest bij het bestrijden van de verspreiding van Covid-19. Ik vind de uitslagen zowel onthutsend als veelbetekenend.
Bijna de helft van de Nederlanders denkt in mei 2023 dat handen wassen een grote bijdrage heeft geleverd aan het verminderen van de verspreiding van Covid-19. Onder de kiezers van ChristenUnie, PvdA en D66 is dat meer dan 60%!
Bij het onderzoek zijn ook nog andere maatregelen aan de orde gekomen, maar daar kom ik volgende week op terug. (De patronen van de antwoorden lijken op elkaar).
Het is veelbetekenend hoezeer het enige verhaal dat in het begin toegelaten werd over de verspreiding en bestrijding van het virus is blijven hangen in de hoofden van veel burgers. Dat kwam mede omdat, ook toen het oorspronkelijke verhaal geen stand meer hield, de media er amper aandacht aan besteedden.
Risicovol
Het illustreert hoe risicovol een Denktank Desinformatie was en is. Het enige verhaal dat wordt toegelaten kan een verkeerd verhaal zijn. Maar het laat ook zien hoezeer de meeste media hebben nagelaten om kritisch te zijn over het dominante verhaal en hoe weinig ruimte ze gaven, maar ook geven voor tegengeluiden.
Het lijkt sprekend op de patronen die we ook bij het andere dossier “Klimaatverandering” zien. Waarbij trouwens ook de patronen naar politieke voorkeur grote overeenkomsten vertonen met de hierboven vertoonde tabel. (Zie hiervoor ook het artikel “De zeespiegelsijging als opvatting”).
U heeft zojuist gelezen: Dat heeft de Denktank Desinformatie blijkbaar over het hoofd gezien.
Volg Maurice de Hond op Twitter | Facebook | LinkedIn | YouTube.
Er is nog een lange weg te gaan voordat alle echte desinformatie verdwenen is. Wij zullen op onze site daar ons best voor blijven doen, mede dankzij uw steun.
