Is dit de verklaring van de oversterfte?

Leestijd: 6 minuten

Is dit de verklaring van de oversterfte?

Half oktober hebben we een onderzoek gedaan via Peil.nl, waarin we o.a. hebben vastgesteld hoe sterk de Nederlanders hun risico overschatten om ernstig ziek te worden of te overlijden door Covid-19. Dit onderzoek is dit weekend herhaald en zal de komende dagen worden gerapporteerd. En we kunnen vaststellen dat dit risico nu nog hoger wordt ingeschat dan ruim een maand geleden het geval was.

Sterk gekleurd beeld werkelijkheid

Toen gaf 24% aan dat men dacht dat voor een gevaccineerde die besmet was geraakt, de kans om in een ziekenhuis te komen meer dan 10% was. En voor een ongevaccineerde dacht 55% dat. Inmiddels zijn die percentages duidelijk gestegen naar respectievelijk 36% en 62%.

Dat men die inschatting niet goed kan maken is omdat er in de informatie, die de gemiddelde burger op zich afkrijgt, weinig inspanningen worden verricht om cijfers goed te brengen en goed te duiden. Ze spelen vaak een rol als ondersteuning van de boodschap, die de betrokkenen (bestuurder, deskundige, het medium) wil overbrengen. Gecombineerd met de angst, die er is voor de eigen gezondheid en voor degenen die men liefheeft, is dat alles een voedingsbodem voor een sterk gekleurd beeld van de werkelijkheid.

De oversterfte komt door Covid of vaccinatie?

Rondom het onderwerp “oversterfte” is ook een min of meer vergelijkbare situatie aan de hand. Werd die vorig jaar vrijwel volledig gekoppeld aan Covid-19 golven, de oversterfte die zich dit jaar in veel landen voordoet is bron voor zeer tegengestelde conclusies:

• Het komt vooral door Covid-19. En als de cijfers een stuk hoger zijn dan de nationale organisaties in relatie tot Covid-19 zeggen, dan wijst dat op “verborgen” Covid-19 sterfte.
• Het komt vooral door het vaccineren. Zowel kort na het vaccineren, als langere tijd erna, overlijden mensen door de impact van het vaccin.

En deze conclusies worden dan onderbouwd met allerlei soorten tabellen, die op het eerste gezicht de conclusies lijken te ondersteunen.

Maar als je wat dieper in die tabellen en data duikt en vergelijkingen maakt met cijfers in andere landen, dan is dat beeld veel minder duidelijk dan het in eerste instantie lijkt. Door de wijze van organiseren van de data en het niet beschikken over relevante andere informatie, kan gemakkelijk een verkeerde conclusie getrokken worden. Samenhangen worden gezien als oorzaak en gevolg.

Hoewel ik veel ervaring had met het analyseren van data, heb ik de afgelopen anderhalf jaar nog best behoorlijk wat bijgeleerd op dat terrein, Doordat onafhankelijke statistische deskundigen vervolgens uitlegden waarom tabellen die duidelijk tot een bepaalde conclusie leken te leiden, toch niet zo geïnterpreteerd konden worden.

Norman Fenton

De Engelse Professor Norman Fenton heeft op dat terrein de afgelopen maanden een aantal belangwekkende en leerzame analyses gemaakt. Hier treft u een overzicht ervan aan.

Ik vind hem een out-of-the-box denker, die niet alleen met opmerkelijke bevindingen komt, maar ook laat zien hoe gemakkelijk je verkeerde conclusies kunt trekken. Dit is een uiterst interessante (maar niet gemakkelijk te volgen) analyse van hem over de illusies, die de cijfers je kunnen voortoveren.

Een van de punten, die hij al eerder aansneed was de analyse van de zogenaamde “all cause mortality”  in relatie tot de vaccinatiestatus. Hij stelde dat de problemen bij de cijfers m.b.t. de definitie en de registratie over de sterfte door Covid-19 het beste te omzeilen waren door uit te gaan van alle overlijdensgevallen, ongeacht de reden, en die te bekijken op basis van de vaccinatiestatus. Uitgaande van de hypothese dat als vaccinatie echt zou helpen, dat dan de groep die gevaccineerd was per saldo minder overlijdensgevallen zou moeten opleveren dan de groep die niet gevaccineerd was.

Een analyse, die ook een grote zorgvuldigheid behoeft, omdat je het in ieder geval leeftijdsspecifiek moet doen (veel afzonderlijke leeftijdsgroepen) en ook de vaccinatiestatus goed gedefinieerd moet worden (wanneer word je gerekend tot gevaccineerd en wanneer ongevaccineerd?).

In zijn analyses komt hij tot de conclusie dat er geen verschil was in die “all cause mortality” (dus het totaal aan overlijdensgevallen) tussen gevaccineerden van dezelfde leeftijd als ongevaccineerden.

Ongevaccineerden

Maar wat betekent dat nu? Dat het overlijden door Covid-19 in evenwicht was met het overlijden door het vaccineren?

Ook dat is weer een veel te simpele conclusie om te trekken. Want dan kun je een belangrijke variabele over het hoofd zien. Namelijk dat ongevaccineerden voor wat betreft hun gezondheidssituatie goed lijken op de gevaccineerden. Dat ze als het ware een steekproef vormen van alle gevaccineerden.

Maar dat is zeker niet het geval. De gemiddelde gezondheidssituatie van ongevaccineerden is om een combinatie van redenen wat beter dan die van gevaccineerden. En dat op zichzelf kan al betekenen dat de “all cause mortality” van de beide groepen niet verschilt.

Bijna overal oversterfte

Maar wat is dan wel de reden van die oversterfte, die we voor 2021 in veel landen en vooral vanaf de zomer, zien? Dat is toch gebeurd nadat de vaccinatiecampagnes op stoom kwamen?

Ik heb veel data bekeken en ben zeker ook op data gestuit waaruit op te maken is dat het risico van een ernstige bijwerking of dood door vaccinatie géén nul komma nul is. Maar aan de andere kant heb ik ook geen harde bewijzen gezien dat het risico (althans tot op dit moment vast te stellen) groot is. Als ik dacht dat in een bepaald land de cijfers daar toch op leken te wijzen, dan kon je in een ander land, dat bewijs niet zien.

Maar wat is dan die verklaring van de oversterfte? Dat er toch meer mensen bezwijken aan Covid-19 dan we denken?

Dit overzicht van Prof. Shahar op basis van de sterftecijfers van 2020 van Covid-19 geeft een goed beeld van de overlijdensrisico’s door Covid-19. Naar verhouding is het totaal aantal overlijdensgevallen in Zweden aan Covid-19 doden met 9.000 gelijk aan die van de cijfers in Nederland. Goed is ook te zien dat van de Covid-19 overlijdensgevallen minder dan 10% viel onder de leeftijd van 70 jaar. En bijna 70% in de leeftijdsklasse van 80 jaar en hoger.

Kortom: het is uiterst onwaarschijnlijk dat de oversterfte die we bij voorbeeld in Nederland in de laatste maanden zien, vooral toe te schrijven zou zijn aan Covid-19.

Dus toch oversterfte vooral door vaccinatieschade?

Dus toch oversterfte vooral door vaccinatieschade? Ik waag dat ten zeerste te betwijfelen. Nogmaals, niet omdat die schade nul komma nul is, maar omdat de vergelijkingen tussen verschillende landen in relatie tot de vaccinatiecampagne niet eenduidig is.

Ik denk dat er een andere belangrijke verklaring is, die moeilijk onderzoeksmatig aan te tonen is, en in indirecte zin wel samenhangt met Covid-19 alsmede het vaccineren: het feit dat onze samenlevingen sinds maart 2020 volledig uit het lood geslagen zijn.

Ik denk dat de cijferreeksen, zoals we die kennen van de laatste twintig jaar, gebaseerd zijn op een samenleving die in die periode van jaar tot jaar heel beperkt veranderde. Als er dan een plotselinge outliner was van cijfers, dan waren die gemakkelijker toe te kennen aan een oorzaak. Denk aan de griepepidemie van 2017-2018. Maar nadat er eerst een shock door de samenlevingen is gegaan met forse golven Covid-19 in 2020, zijn de cijfers die we nu zien waarschijnlijk? Het gevolg van die shock.

Een mix van

• angst,
• een gezondheidszorg crisis,
• beperkingen van activiteiten,
• snelle wisseling van stemmingen,
• verandering van levenspatronen die ongekend waren in onze moderne tijd. Te vergelijken met de oorlogen uit de 20e eeuw of grote gezondheidscrisissen uit de eeuwen ervoor.

De impact op de hele samenleving was kolossaal.

Dit is het overzicht van de oversterfte van de groep tussen 75 en 84 jaar en 85+.

Oversterfte en ondersterfte

Na weken van lichte oversterfte, is in de afgelopen twee weken een oversterfte geweest van in totaal meer dan 1000 80-plussers. Dus 1000 meer dan de 3200, die men op basis van de patronen uit het recente verleden had verwacht. Van ruim 350 80-jarigen is bekend dat ze zijn overleden na een positieve Covid-19 test. Maar dat dit nog eens bij twee keer meer is gebeurd (zonder uitgevoerde test) is onwaarschijnlijk. Daarnaast zou er na de oversterfte-reeks die we al een geruime tijd hebben ook een ondersterfte-reeks moeten zijn geweest.

Als je als oudere al sinds maart 2020 in spanning leeft rondom het virus. En wellicht minder snel naar de dokter gaat/durft te gaan bij klachten. Plus minder beweegt dan normaal en minder sociale contacten hebt, zal dat alles invloed hebben op je algehele gesteldheid. Het kan ook invloed hebben op je wens om te blijven leven. (En dat die wens ook invloed heeft op je feitelijke levensloop blijkt o.a. uit onderzoek dat ouderen gemiddeld vaker kort na hun verjaardag overlijden dan er kort voor).

Nieuwe evenwichten

De meest waarschijnlijke verklaring van de oversterfte is volgens mij dat de samenleving volledig uit het lood is geslagen. En het een tijd gaat duren voordat er nieuwe evenwichten zullen ontstaan.

Als er een onderwerp is dat met bloedspoed diepgaand onderzocht zou dienen te worden dan is het dit onderwerp. Want de uitkomsten, welke die ook zijn, zullen het beleid sterk gaan beïnvloeden. Maar helaas ziet men blijkbaar geen urgentie dit onderwerp snel en goed te onderzoeken. Waarschijnlijk bang dat vaccinatie er wel wat mee te maken heeft.

Wat wel weer zal gebeuren is dat in de komende tijd bij de analyses rondom die oversterfte, net zoals bij alle data rondom Covid-19, weer elke partij zal claimen dat die cijfers een onderbouwing betekenen voor het standpunt dat ze toch al hadden inzake Covid-19 en het nut/gevaar van vaccinatie. Wederom een bewijs hoe jammer het is dat rondom de dataverzameling en -analyse t.a.v. Covid-19 geen onafhankelijk instituut is met onafhankelijke wetenschappers, die ons met informatie voorziet. En hoe jammer het is dat er in de media weinig ruimte is voor een open discussie over wat de data nu eigenlijk echt zeggen.

(Zo heeft Prof. Fenton het al meegemaakt dat zijn uitleg op YouTube van de data was verwijderd.)

Dankzij uw financiële steun in de afgelopen 14 maanden heeft maurice.nl kunnen blijven bestaan. Daar zijn we u dankbaar voor. We hopen dat u ons zo en dan wilt blijven steunen met een vrijwillige, kleine bijdrage. Hier vindt u de link naar onze pagina voor donateurs. 

U heeft zojuist gelezen: Is dit de verklaring van de oversterfte?