Bij OP1 werd besproken welke lessen er geleerd waren in 3 jaar Corona. Een van de lessen die niet geleerd was, dat de deskundigen bij OP1 het vaak bij het verkeerde eind hadden. Een bewijs dat Xander Koolmans in de uitzending zelf wel overtuigend leverde! (met medewerking van Anton Theunissen - Virusvaria)
Lees volledig artikel: Dankzij OP1 het ultieme bewijs!
Dankzij OP1 het ultieme bewijs!
Een terugblik van het Red Team
Dinsdagavond was bij OP1 een terugblik over 3 jaar Corona met Diederik Gommers, Ginnie Mooy en de universitair hoofddocent Xander Koolman van de VU. De laatste twee waren lid van het Red Team. Er waren meerdere momenten bij de terugblik/analyse waaraan ik me ergerde, maar aan het eind vertelde Xander Koolman iets waarvan ik lachend opveerde. Want met terugwerkende kracht gaf Xander bij OP1 het ultieme bewijs, dat men eigenlijk geen clou had over de relatie tussen de maatregelen en de verspreiding door het virus. En dan nog wel door een lid van het Red Team, dat met regelmaat in het eerste jaar voor zwaardere maatregelen pleitte (herinnert u zich nog “de hamer en de dans”?)
Xander legde desgevraagd uit dat Denemarken het qua maatregelen zoveel beter had gedaan dan Nederland. Na 15:30 minuten hoort u hem dat uitleggen. Dit is de kern van wat hij zegt:
- Denemarken heeft direct het virus sterk bestreden. De scholen gesloten en ook de grenzen.
- En daarmee kregen ze het virus snel onder controle en daarna hebben ze het weer kunnen laten vieren, waardoor ze veel minder besmettingen hadden dan wij.
- Daardoor hebben ze het virus laag gehouden en ze hoefden ook niet meer strenge maatregelen te nemen.
Iedereen zat te knikken toen Xander het uitlegde. Het klonk overtuigend. Wat geweldig van die Denen!
Onzin uitkramen
Maar zonder dat de kijkers het beseften leverde Xander het bewijs dat hij, en al degenen die steeds maar weer pretendeerden goed te weten welke effecten maatregelen zouden gaan hebben of hadden gehad op de verspreiding van het virus, vaak onzin uitkraamden. En dat deed Xander bij OP1 ook weer. Ik heb het in de afgelopen jaren meerdere keren vergeleken met hoe ik als kleuter in de auto van mijn vader met een plastic autostuurtje voor me het gevoel had dat ik met dat stuurtje de auto reed, maar in werkelijkheid deed mijn vader het natuurlijk.
De verspreidingswijze
Stijgingen en dalingen van het aantal slachtoffers zijn gerelateerd aan specifieke factoren, die samenhangen met de wijze waarop het virus zich verspreidt. Dit is wat ik al heel lang stel:
Het virus gaat door de lucht en men raakt geïnfecteerd als men langere tijd het virus inademt. Waarbij het aan specifieke omstandigheden van een persoon ligt of die daar dan al dan niet (ernstige) symptomen van krijgt of erger.
Bij deze verspreidingswijze is een belangrijke factor de kwaliteit van de lucht. Met name dan in binnenruimtes. Maar die kwaliteit in de binnenruimtes hangt mede af van de kwaliteit van de buitenlucht. Als er veel vocht in de lucht zit is het risico van verspreiding een stuk geringer dan als er weinig vocht in de lucht zit. Met name in de winterperiodes. Maar ook zien we dat als er sprake is van een forse mate van luchtvervuiling, dat dan ook blijkbaar het risico van verspreiding van het virus groter is.
En daarom kan je een land als Denemarken niet zomaar vergelijken met Nederland. De gemiddelde Deen woont veel dichter bij de zee en daardoor is de lucht zuiverder en ook vochtiger dan waar de gemiddelde Nederlander in leeft. Plus dat er in grote delen Nederland veel meer sprake is van verontreinigde lucht. Niet alleen rond zware industrieën (waarbij natuurlijk ook de wind en de windrichting een rol spelen), maar ook dichtbij gebieden met zeer intensieve veeteelt. Onze bevolkingsdichtheid is een factor vier keer zo groot als die van Denemarken.
Het bewijs
Op een bijzondere manier kan een hard bewijs gegeven worden van de onzin van de bewering van Xander Koolman dat Denemarken het zo veel beter had gedaan door de strenge genomen maatregelen in het begin. Een bewijs dat verstrekkender is dan alleen het onderuit halen van de stellingname van Xander bij OP1 over Denemarken. Maar het reikt veel verder. Namelijk de ongefundeerdheid waarop de deskundigen stellen hoe groot het effect is geweest van bepaalde maatregelen.
Denemarken heeft bijna 6 miljoen inwoners. Het overgrote deel woont in steden, dicht bij de zee. Deze kaart laat de bevolkingsdichtheid zien zoals die over het land is verdeeld:
Als ik de kwaliteit van de lucht in Denemarken qua luchtvochtigheid en weinig zware industrie met die van Nederlandse provincies zou willen vergelijken en de bevolkingsdichtheid dan zijn de provincies Groningen en Friesland daar het meest geschikt voor. Relatief dicht bij water en niet dicht bij de zware industrie of zeer intensieve veehouderij. De bevolking is bijna 5 keer zo klein als die van Denemarken en de bevolkingsdichtheid is “slechts” 1.7 keer hoger.
Deense maatregelen beter
Door cruciale cijfers van Denemarken te vergelijken met die van Groningen plus Friesland (dat ik verder met Noord-Nederland aanduid) kan gezien worden in welke mate de Deense maatregelen dan inderdaad beter waren dan die in Nederland, zoals Xander beweerde. Want als het aan de maatregelen zou liggen dan zouden de cijfers in Noord-Nederland ongunstiger moeten zijn dan in Denemarken, dat volgens Xander wel een goede aanpak hd.
Daartoe heb ik drie grafieken gemaakt van de ontwikkeling van de sterftecijfers die een patroon lieten zien, die ik verbluffend vind.
Ik ben gaan kijken naar de totale sterfte per week in Denemarken en die in Noord-Nederland. Het gemiddelde per week over de jaren 2017-2019 noem ik de baseline. De grafieken die ik nu laat zien zijn voor de jaren 2020, 2021 en 2022 apart in relatie tot die baseline. (Ik heb de cijfers van Noord-Nederland in de grafiek met 3 vermenigvuldigd om de patronen makkelijker vergelijkbaar te maken.)
Terwijl in heel Nederland in 2020 er een forse extra sterfte geweest is door Covid, met name in de maanden maart tot en met mei 2020 is dit de grafiek van de sterfte van Denemarken (weinig extra sterfte) en van Noord Nederland ( eveneens weinig extra sterfte) vergeleken met hun baseline (gemiddelde van 2017-2019). Zowel in Denemarken als in Noord-Nederland was de sterfte minder dan 1% hoger dan de baseline! In de rest van Nederland was dat 12%.
Geografische omstandigheden
Goed valt te zien dat zowel het patroon van de baseline (gemiddelde 2017-2019) als het verloop van de sterfte in Denemarken en Noord Nederland in 2020 sterk op elkaar leken. En in Noord-Nederland, Xander, golden echt dezelfde maatregelen als in de rest van Nederland. Juist deze sterke overeenkomst in dit eerste Coronajaar tussen Denemarken en Noord-Nederland laat zien dat de strenge maatregelen in Denemarken niet de reden waren voor de gunstiger ontwikkelingen, maar de specifieke geografische omstandigheden van dat land.
Nu zou u kunnen denken dat dit toeval is, maar kijk vervolgens naar de ontwikkeling gedurende het kalenderjaar 2021 waarin in Nederland diverse Covid-golven waren en ook met de vaccinatie is gestart.
Ook deze grafiek laat grote overeenkomsten zien tussen Denemarken en Noord Nederland. Besef daarbij dat in Friesland en Groningen het maar om ruim 200 overlijdensgevallen per week gaat. Met dat in aanmerking genomen is het helemaal opvallend hoe sterk de grafieken van Denemarken en Noord-Nederland op elkaar lijken.
Alleen zien we aan het eind van 2021 in Noord-Nederland een daling inzetten, die we dan niet in Denemarken zien. Als naar de basiscijfers wordt gekeken was de piek in de eerste week van december 2021. De Lockdown is pas ingesteld op 19 december!.
Tenslotte kijken we naar het jaar 2022 waarvan we weten dat er in veel gebieden sprake is van oversterfte. (zoals in Denemarken het geval is vanaf midden 2021 en in Noord-Nederland vanaf september 2021.)
Ook deze grafiek laat duidelijke overeenkomsten zien tussen Denemarken en Noord Nederland. Over het gehele jaar gezien zijn in beide gebieden rond de 10% meer mensen overleden dan de baseline.
Conclusie
Als je de drie grafieken bij elkaar neemt dan is goed te zien hoe de ontwikkelingen in Denemarken en Noord-Nederland zich sterk synchroon hebben voltrokken, terwijl Xander Koolman bij OP1 pretendeerden dat het in Denemarken zoveel beter was gegaan, dankzij het overheidsbeleid daar! Terwijl deze grafieken laten zien dat de ontwikkelingen in Denemarken, voor zover anders dan in heel Nederland, afhingen van de specifieke geografische verschillen tussen Denemarken en heel Nederland en niet van de maatregelen.
De verspreiding van het virus in Denemarken en in Noord-Nederland heeft zich dus vrijwel identiek voltrokken omdat in de beide gebieden de omstandigheden (met name dus de kwaliteit van de lucht) op elkaar leken. Het is weer een onderbouwing van het feit dat opgelegde maatregelen vanuit de overheid weinig meer waren dan mijn autostuurtje, dat ik had als kleuter bij mijn vader in de auto.
Het verklaart – helaas – ook hoe weinig enthousiast RIVM en de regering zijn om echt cijfermatig te laten bepalen wat de heftige en ingrijpende maatregelen in tussen maart 2020 en februari 2022 per saldo hebben betekend. Want het zou wel eens bedroevend weinig kunnen zijn geweest. En dan zou het RIVM, OMT en mensen als Xander Koolmans ons ook nu geen sprookjes meer hebben kunnen verkopen over de werking van de maatregelen.
Geringe basis
N.B. In Engeland heeft de Telegraph 100.000 whatsapp berichten bemachtigd waaruit blijkt hoe er binnen de regering gecommuniceerd werd over de nog te nemen en genomen maatregelen, ze worden de “Lockdown files” genoemd. Ze geven ook een onthutsend beeld over de geringe basis van de maatregelen en hoe machtsverhoudingen een belangrijke rol speelden bij de besluitvorming, inclusief de betrokkenheid erbij van de media.
Ook dit artikel laat zien hoe nodig de activiteiten van onze site nog steeds zijn. Om te zorgen dat er wel goede evaluaties van de gebeurtenissen van de afgelopen drie jaar worden gedaan en voorkomen dat dergelijk ongefundeerd ingrijpend overheidsbeleid in de toekomst nog een keer ons overkomt. Klik hier voor (af en toe) een financiële donatie.
U heeft zojuist gelezen: Dankzij OP1 het ultieme bewijs!
Volg Maurice de Hond op Twitter | Facebook | LinkedIn | YouTube.