Hoeveel 3G krachten kan een mens verdragen?

Leestijd: 7 minuten

Gastblog van Rene Broeders van BeVoice (zijn vorige verslag uit Berlijn “Zo ziet een wereld uit door angst geregeerd” ziet u hier)

Hoeveel 3G krachten kan een mens verdragen?

Een Corona-officier

Na een lange pauze hebben we eindelijk weer een theaterproject kunnen organiseren in Berlijn. Waar we vroeger met veel te veel mensen in een te kleine zaal een energieke, en overrompelende voorstelling konden maken, moesten we nu iets anders bedenken, wat we ook nog op het laatste moment zouden kunnen aanpassen aan de dan geldende coronamaatregelen. Dus werd het een openluchtvoorstelling, waarin we bij iedere uitvoering 6 groepen van 15 toeschouwers door de prachtige tuinen van een klein landgoed leiden.

Mensen komen steeds bij korte dans- en muziekoptredens uit. De tuinen liggen verscholen in de probleemwijk Neukölln en worden overdag vooral gebruikt voor fotoreportages (3 bruidsparen per dag!) en ‘s nachts door blowende jongeren, die verder niemand lastig vallen. Tijdens het l’heure bleue is de sfeer sprookjesachtig, maar ook in het donker zorgen de dansers, zangers en musici voor verrassingen als ze tussen de bomen of uit de mist tevoorschijn komen.

De voorbereiding was heftig. Ik krijg hulp van een corona-officier (een Duitse vertaling hiervan is nog steeds te beladen in Berlijn). Ik ken de man al jaren als goedmoedige docent en theatermaker, die kindervoorstellingen bedenkt en ook nog eens verdienstelijk trombone speelt in een voortreffelijke Berlijnse bigband. Maar ja, nu is zijn opdracht om het hele coronaprotocol te ontwerpen, zodat we überhaupt toestemming krijgen om het project te laten doorgaan. Hij neemt zijn taak serieus en dus moet ik urenlang onderhandelen en discussiëren met een strikte ambtenaar, die alleen maar zijn taak uitvoert. Als je de film The Wave gezien hebt, begrijp je wat ik bedoel.

Aparte evenementen

Het begint al bij de repetities: “Ik wil graag lokaal 1.09 gebruiken, daar kunnen dan 3 muzikanten in, want de ruimte is 18 m2, dus voldoen we aan de 5 m2 per persoon.” Antwoord: “Nee, nee, dat gaat niet, er staat een vleugel in die ruimte, die moet je er nog aftrekken”.

Bij de uitvoering wordt iedere locatie in het park als een apart evenement beschouwd, met bijbehorende documenten waarin staat hoeveel mensen er op die plek zullen zijn, waar ze zich precies ophouden en wat hun functie is. Een trompet? Nee, daar kun je geen andere muzikant naast zetten, daar moet 4 meter tussen zitten. Tien mensen laten zingen? Onmogelijk, tenzij ze 2 meter uit elkaar staan en er ook weer 4 meter afstand tot het publiek is. En zo gaat het maar door.

Af en toe probeer ik te vragen: “Maar waarom is dat dan precies, wat is de logica erachter?”. Die blijkt er niet te zijn.

Ik hak een knoop door en beslis dat we iedere dag alle deelnemers en medewerkers gaan testen. Filmcrews doen dat ook vaak, er wordt geen onderscheid gemaakt of iemand gevaccineerd is of niet, iedereen wordt getest.

Vanaf dat moment krijg ik veel meer dingen voor elkaar er merk ik, dat mensen minder bang zijn om een bijdrage aan ons project te leveren.

3G regeling

We kunnen de uitvoeringen met publiek alleen organiseren onder de “3G-regeling”. Dit betekent dat we alleen mensen mogen binnenlaten, die Gevaccineerd, Getest of Genezen zijn. Alle bezoekers moeten zich vooraf aanmelden en bij aankomst een bewijs laten zien. Desondanks geldt 1,5 meter afstand en een mondkapje. In de buitenlucht.

Voor de 6 minuten durende finale moeten er genummerde stoelen komen, waarbij het zoeken van de juiste stoel langer zal duren dan het uitgevoerde stuk.

Zoals ik de laatste tijd Berlijnse organisatoren al hoorde zeggen, merk ik bij de corona-officier nu ook een voorkeur voor een “2G-evenement”, waarbij mensen met een test niet meer welkom zijn. “Dat maakt het allemaal zoveel makkelijker en veiliger”. Ik werp op, dat je toch geen groepen wilt uitsluiten, dat ik nog opgevoed ben met de wetenschap, dat ik over mijn eigen lichaam ga. Volgens de corona-meneer vergis ik me: “Vroeger konden mensen die in een rolstoel zaten niet naar het theater, nu zijn het de ongevaccineerden. De ene keer die groep, dan weer de andere, zo is dat nu eenmaal.”

Nare ervaring

Ik was afgelopen week in Nederland, waar inmiddels ook “3G” is ingevoerd. Ik bezocht de Dutch Design week in Eindhoven. Alle tentoonstellingen waren als doorstroomlocatie aangemerkt, net als de musea. Alleen voor de horeca gold dat je alleen met een QR-code naar binnen mocht. Toen ik bij een van de exposities geweigerd werd, omdat daar ook een restaurant in het gebouw zat, was dat een buitengewoon nare ervaring. Het gevoel laat zich moeilijk beschrijven, maar de machteloosheid, het feit dat je moet aantonen dat je gezond bent, het feit dat andere mensen (inmiddels) denken, dat je een gevaar voor hen bent en het ontbreken van elke wetenschappelijke basis zorgt voor een woede in mij, die ik tot nu toe niet kende.

Steeds weer moet ik verdedigen waarom ik een vaccinatie op dit moment niet nodig vind. Dat is toch iets heel anders dan weigeren? De zorgvuldige afweging die velen met mij gemaakt hebben is inmiddels heel ver naar de achtgrond verdwenen. Wie hoor je nog over de kleine kans op een zwaar ziekteverloop? Over de verhouding van de kans op bijwerkingen ten opzichte van corona krijgen, als je per leeftijdsgroep kijkt? Over of  massavaccinatie eigenlijk wel een goed idee is bij een virus als Covid-19 en wat alle maatregelen doen met ons natuurlijke afweersysteem?

Ik beschouw mezelf als een gematigd mens, maar als ík al zo boos ben, hoe gaat het dan met mensen die zichzelf misschien minder onder controle hebben, of voor zichzelf een grens gaan overschrijden omdat ze dat als enige oplossing zien? Dat kan niet anders dan misgaan, er gaan ongelukken gebeuren.

De kop ingedrukt

Ik heb 5 jaar met jonge wetenschappers door Nederland getoerd om een laagdrempelige theatervoorstelling te maken. Zelfs tijdens de promotie van hardcore-wiskundigen wemelde het van zinnen als “waarschijnlijk is het zo”, “we vonden deze uitkomst, maar die moet nog nader onderzocht worden” en “het zou ook kunnen, dat dit mechanisme toch anders in elkaar zit”. Nu wordt elke wetenschappelijke discussie meteen de kop ingedrukt en wordt door onze overheid elke vorm van voortschrijdend inzicht totaal genegeerd.

Bij alle onderzoeken waarin ik mij in die periode heb verdiept, ging het uiteindelijk om het verzamelen van data. Bij de hele situatie rond corona zou je toch verwachten dat juist die data ons inzicht en uiteindelijk oplossingen gaan brengen, dat de overheidsinstituten met alle mogelijkheden die ze hebben gegevens verzamelen. Waar kan ik dan zien wat voor mensen er op de ic belanden? Waar zijn de overeenkomsten bij de mensen die bevattelijk zijn voor het virus? Hoeveel autopsies zijn er gedaan en wat is daar uitgekomen? Om nog maar te zwijgen over de duiding ervan en context waarin duidelijk wordt hoe corona zich verhoudt tot de rest van de gezondheidszorg.

Inmiddels is het helemaal niet meer belangrijk wie uiteindelijk gelijk heeft gehad. Overheid en media hebben de samenleving zo gepolariseerd, dat ik niet zo goed weet hoe dit nog goed moet komen. Optimisten hoor ik zeggen: ik heb vrienden verloren, maar er ook nieuwe bijgekregen. Dat is mij tot nu toe niet gelukt.

Toch nog ouderwets gezellig?

Terug naar de voorstelling in Berlijn, die gelukkig vanaf de eerste uitvoering vol is. Als het publiek binnen de afzetting staat (“Wir brauchen Absperrband!) doe ik een kort welkomstwoordje en vraag de coronaman om de regels verder uit te leggen. Dan als hij zegt dat een mondkapje verplicht is, zie ik de stadsdeel-burgemeester besmuikt in zijn broekzak een exemplaar opduiken, dat hij snel opzet. Als alle regels besproken zijn volgt het eerste applaus van de avond, een bizar en wat mij betreft symbolisch moment hoe de wereld inmiddels in elkaar zit: klappen voor de coronaregels.

Ik heb flink geworsteld om het hele gebeuren wel of niet te laten doorgaan. Er waren talrijke momenten, waarop ik eenvoudig de stekker eruit had kunnen trekken met de opmerking: “Hier werk ik niet aan mee”. Daarmee blokkeer ik dan een leuke en vooral leerzame week voor 15 jonge musici uit Rotterdam, die samen met jonge Berlijners een fantastisch orkest vormden en zo blij waren, dat ze eindelijk weer muziek konden maken.

Ik zet dan een streep door de voorpret die de 15 Berlijnse basisschoolleerlingen hadden, dat ze weer mogen dansen, zonder mondkapje zelfs! Ik zou blokkeren, dat jonge dansers uit Nederland hun passie doorgeven aan hun leeftijdsgenoten in Berlijn. En zo verder. Het project, wat ik de afgelopen 10 jaar met veel moeite in Berlijn heb vormgegeven, zou ik daarmee denk ik de nek hebben omgedraaid, want na de lange stop die we noodgedwongen hadden voelde het nu al vaak als helemaal opnieuw beginnen.

Bovendien ben ik gast in dit land en heb ik geen invloed op welke maatregel dan ook.

Gewend geraakt

Ik zie met verbazing en zorg, hoe veel mensen in Berlijn inmiddels helemaal aan het systeem gewend zijn geraakt, er niet meer over nadenken, het niet ter discussie stellen. Ook al gaat er in Berlijn maar ongeveer 1% van de mensen aan of met corona dood, ook al is de (weliswaar nu langzaam oplopende) ziekenhuisbezetting van Covid-patiënten nog steeds rond de 3 procent (die kwam nooit boven de 33 procent uit, maar de meeste tijd was die veel lager) en is de IC-bezetting met Covid-patiënten nog steeds onder de 10%.

Ik schrok van mijn kapster, toen ik zei dat ik wel even zou wachten tot er geen test meer nodig is, waarop ze antwoordde, dat ze denkt dat het altijd zo zal blijven: “Waarom sluit je jezelf zo uit?”.

Vooral in Oost-Berlijn ontmoet ik ook wel veel gelijkgestemde en kritische mensen, die vaak verwijzen naar de mechanismes van de DDR en mompelen, dat ze het allemaal al eens meegemaakt hebben. Ook zijn er tal van plekken in de stad, waar niemand vraagt naar QR-codes of welk gezondheidsbewijs dan ook. Als mensen uit zichzelf in een automatisme hun telefoon naar voren houden als ze ergens een restaurant binnengaan, is er vaak niemand die er verder een blik op werpt.

Voorop in de stoet

Precies zoals bij onze voorstelling: zodra de corona-officier tevreden is vertrokken, zie ik niemand meer paniekerig doen over welke regel dan ook. Net als de burgemeester, die blijmoedig voorop gaat in de stoet, zonder vermomming, waarna velen zijn voorbeeld volgen.

Bij het drankje na afloop (typisch Nederlands, de Duitsers gaan normaal gesproken meteen naar huis) zie ik geanimeerde gesprekken. Mensen staan dicht bij elkaar en hebben het leuk. Het is gewoon weer ouderwets gezellig, een leenwoord dat de Duitsers graag gebruiken omdat het iets is wat ze zelf maar moeilijk voor elkaar krijgen.

Ik vrees dat dit in mijn eigen land straks ook een leenwoord wordt.

U heeft zojuist gelezen: Hoeveel 3G krachten verdraagt een mens?

Om ook bovenstaande, bijzondere stukken over buitenlandse situaties te kunnen blijven brengen, vragen wij van u zo nu en dan een kleine, financiële bijdrage die u via deze link kunt doen. Dank u wel alvast!