Maatschappij

Net zoals na alle andere Tweede Kamerverkiezingen wordt er opgeroepen om peilingen te verbieden. Maar in de kern is dat juist anti-democratisch. Beter is om met systeemwijzigingen te zorgen dat strategisch stemmen niet meer nodig is.

Een terugblik op de ontwikkelingen in Nederland in het turbulente jaar 2024.

Op basis van citaten uit artikelen op onze site vanaf begin 2020 is goed te zien hoe de huidige politieke en electorale situatie in Nederland zich al lang heeft aangekondigd. Maar het geeft ook aan hoe groot de urgentie is tot ingrijpende veranderingen in Den Haag.

De Groene organiseerde afgelopen vrijdag 22 december in het Cultuurhuis in Heerlen een gesprek over klasse, kansen en linkse politiek. Sprekers waren onder anderen Ron Meyer, Marjolein Moorman, Peter Mertens, Nancy Nijsten en Jimmy Dijk. Ewald Engelen sprak die avond deze column uit. (Zoals gepubliceerd in De Groene). 

Ook de VVD lijkt in een vergelijkbare positie gekomen te zijn als het CDA en de PvdA. In 2021 haalde de VVD nog 34 zetels en nu scoort de partij 13 zetels. Er wordt een beeld gegeven van die ontwikkeling en bekeken wat dat nu voor die partij en politiek Den Haag zou moeten gaan betekenen.

De trend van de week na de verkiezingen zet zich verder door met recorduitslagen voor de PVV en de VVD. Ook zien we hoe het vertrouwen is in diverse politici en hoe men reageert op diverse regeringscombinaties en premiers.

In 2016 schreef ik dit artikel voor het boek van Bram Peper "Haalt de PvdA 2025?". Interessant om op dit moment in de tijd dit artikel nog een keer terug te lezen met de kennis van nu.

Het rapport dat door een Cold Case team van de politie heeft uitgevoerd in opdracht van de Hoge Raad laat zien hoe slecht het onderzoek naar de Deventer Moordzaak is uitgevoerd en hoe slecht onderbouwd de veroordeling van Ernest Louwes was.

Uitgaande van de verkiezingsuitslagen per gemeente is een interessant beeld te geven van de opbouw van de uitslag van 22 november jl. En wat de parallellen en verschillen zijn met de recorduitslagen uit het verleden.

Volgens Sander Schimmelpenninck in zijn column in De Volkskrant van vanmorgen zou het beter zijn als de steden zich los maken van de rest van het land in een stadsfederatie. Dan heeft men niets meer te maken met degenen die zorgen voor de foute verkiezingsuitslag. En passant mag ik van hem verhuizen naar de omgeving van Almelo.

Vanuit de onderzoeken van Peil.nl vanaf TK2021 is een goed beeld te geven van waar de verkiezingswinst van de PVV vandaan kwam en wat dit verder betekent voor de electorale positie van de VVD en de andere partijen. Maar het geeft ook een indicatie voor de toekomst.

De column van Arjen van Veelen die in 730 woorden de beste analyse geeft van de verkiezingsuitslag. Maar ook impliciet een duidelijke opdracht is aan politiek Den Haag.

De drie grote partijen uit het verleden hebben nu nog maar een fractie van hun aanhang van toen. Om een stabiele regering te krijgen, waarmee polarisatie kan worden tegengegaan, moet nu op een andere manier een regering gevormd worden. Daarom dit voorstel voor de verkenner/informateur en de politieke partijen. Het zorgt ervoor dat de democratie toekomstbestendig is.

Door de opstelling van de VVD tijdens de eerste fase van de kabinetsformatie raakt de VVD een derde van haar kiezers kwijt. De PVV evenaart haar record van 42 uit januari 2016. Het overgrote deel van de kiezers van PVV, BBB, NSC en VVD willen deze vier partijen in de regering en een meerderheid van hen accepteert Wilders als premier.

De verkiezingsuitslag van TK2023 naar een groot aantal kenmerken.

Dit zijn de redenen van de grote verkiezingswinst van de PVV. En tegelijkertijd een handleiding hoe de politieke leiders over hun eigen schaduw heen kunnen springen.

Dit is de laatste peiling van Peil.nl en de prognose voor deze historische verkiezingen. Het lijkt vooral een tweestrijd te worden tussen PVV en PvdA/GroenLinks. Vooral de keuzes van de strategische stemmers en de mate van opkomst in het land zal de uitslag morgen bepalen met de PVV de grootste kans om eerste te worden.

Deze week heeft er een ingrijpende verschuiving plaatsgevonden in electorale voorkeuren. De PVV steeg abrupt 5 zetels, terwijl NSC juist 5 zetels daalde. Daardoor staan nu VVD en PVV bovenaan, op 3 zetels gevolgd door NSC en PvdA/GroenLinks. Dit lijkt de gamechanger te worden van deze verkiezingen.

Via Peil.nl stellen we in twee fasen vast wat Nederland denkt/vindt van belangrijke onderwerpen van dit moment. De vragen zijn vanuit de bevolking voorgesteld. Vandaag de eerste 19 vragen. Door de resultaten te delen via sociale media, kunt u ook anderen laten zien wat Nederland echt vindt.

NSC staat nu nog maar 1 zetel voor op VVD. PVV nog maar 3 zetels minder dan PvdA/GroenLinks. Het verslag van vandaag laat zien wat er nog kan verschuiven in de laatste 10 dagen.

De wijze waarop de parlementaire journalistiek reageert op de huidige verkiezingscampagne doet me sterk denken aan de aanloop van de verkiezingen in 2002, waarbij Fortuyn ook niet het spel speelde zoals de journalisten het wilden. De ontnuchtering kwam bij de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam (37% voor Fortuyn). Terwijl de mogelijke gamechanger over het hoofd wordt gezien.

Met nog 18 dagen te gaan zien we weinig verschuivingen. De positie van NSC blijft sterker dan die van VVD en PvdA/GroenLinks met de PVV als outsider.

Na de eerste campagneweek is NSC duidelijk gestegen en staat nu los van de VVD en PvdA/GroenLinks. Onder kiezers van NSC en VVD is een duidelijk grotere voorkeur voor een coalitie met PVV dan met PvdA/GroenLinks. Dat kan tijdens de campagne nog een rol gaan spelen.

Eén maand voor de verkiezingen (nog) geen verschuivingen. Het oordeel over de premierskandidaten van de 5 grootste partijen laat zien waar de electorale kansen en bedreigingen liggen voor die partijen. De posities van Timmermans en Wilders verschillen minder van elkaar dan men zou denken.

Zeer weinig electorale verschuivingen na een week met ingrijpende gebeurtenissen. Dat zou wel eens stilte voor de storm kunnen zijn. Met name rechts van het midden zouden zich nog forse verschuivingen kunnen voordoen.

Ik ben bang dat 7 oktober 2023 net zo een historische datum in de wereldgeschiedenis zal worden als 11 september 2001. Met ook grote gevolgen voor ons land.

PVV stijgt verder naar 19 zetels. Grote verschillen in electorale keuzes tussen degenen die zich wel en geen zorgen maken over hun financiële toekomst. Rondom Extinction Rebellion sterke polarisatie in de samenleving.

TK2023 belooft de verkiezing te worden met het grootste aantal verschuivingen van zetels ooit. Via drie grafieken laten we het verloop sinds begin 2021 zien.

Hoewel de electorale verschuivingen van week tot week nog niet zo groot zijn wijst alles erop dat we staan te wachten op een uitbarsting van een vulkaan op 22-11-23.

Nederlandse kiezers hebben altijd een grote voorkeur gehad voor de Democratische partij in de VS. In 2008 wilde 80% Obama en 10% McCain. Op dit moment is er een grote voorkeur voor Biden boven Trump, maar dat geldt niet voor de kiezers van alle partijen.