De stemming in de Bondsdag in Duitsland was gisteren spannender dan in de Tweede Kamer

Geplaatst op 08 april 2022 • Aanpassing 3 jaar geleden door Editor Yolandal

Geschreven door Maurice de Hond

De stemming in de Bondsdag in Duitsland was gisteren spannender dan in de Tweede Kamer - 38410

Samenvatting van het artikel

De stemming in Duitsland over de vaccinatieplicht was qua uitslag onvoorspelbaarder dan die in de Tweede Kamer over Hugo de Jonge. Maar voor beide onderwerpen geldt, dat ze nog zeker niet uit de agenda's zijn verdwenen.

Lees volledig artikel: De stemming in de Bondsdag in Duitsland was gisteren spannender dan in de Tweede Kamer

Leestijd: 6 minuten

Gisteren stemde de Bondsdag over de vaccinatieplicht. De uitslag van die stemming was spannender dan die over de motie van wantrouwen voor Hugo de Jonge in de Tweede Kamer. Onze Duitse correspondent René Broeders beschrijft wat er gebeurde, en hoe dit muisje dankzij minister Lauterbach nog wel een staartje kan gaan krijgen. Ook geeft hij een interessante inkijk in hoe de Bondsdag functioneert.

De stemming

Op 7 april stemde het Duitse parlement over de vaccinatieplicht. Er zijn vier verschillende wetsvoorstellen ingediend, die allemaal werden weggestemd.

De meeste voorstanders zaten bij de Groenen en bij de SPD. Het meest verregaande voorstel voor een vaccinatieplicht vanaf 60 jaar werd door de AfD en door bijna alle leden van CDU/CSU en de FDP verworpen.

Het debat begon om 9 uur met een vrolijke felicitatie aan een 60-jarige, waarna ruim een uur een flinke lijst sprekers vóór de verschillende voorstellen pleit. Opvallend is, dat iedereen nog steeds een mondkapje draagt, ook al is de mondkapjesplicht in Duitsland een week geleden vervallen.

De stemming in de Bondsdag in Duitsland was gisteren spannender dan in de Tweede Kamer

Rumoerig

Verder is het altijd rumoerig in de Bondsdag, je hoort mensen praten en soms door de sprekers heen schreeuwen. Ook wordt er voortdurend en automatisch geapplaudisseerd, net als bij de carnavalszittingen of bij een cabaretvoorstelling. Als je in Duitsland een comedy-voorstelling maakt, dan kun je zo een kwart van de tijd op je materiaal besparen, omdat er voortdurend geklapt wordt, of het nou leuk is of niet.

Binnen de coalitie is er geen meerderheid voor een vaccinatieplicht, daarom heeft de regering gevraagd om commissies te vormen, die verschillende wetsvoorstellen hebben uitgewerkt in de hoop dat er op die manier wellicht toch een meerderheid tot stand zou komen. Daarbij werd een ongebruikelijke hoofdelijke stemming gehouden, waarbij de regering heeft opgeroepen om geen partijdiscipline op te leggen. Toch werd CDU/CSU ervan beschuldigd, dat hun kamerleden een brief vanuit de partij hadden gekregen om tegen de vaccinatieplicht te stemmen.

De voorstanders van de vaccinatieplicht komen tijdens hun inbreng met de bekende riedels: “Er komt in de herfst een gevaarlijkere variant van het virus. Als we niets doen dan komen er weer vergaande maatregelen en lockdowns”. “We moeten ook de laatste groep mensen vaccineren om het virus definitief uit te bannen.” Inmiddels is het woord ‘Grundimmunisierung’ ingeburgerd, wat zoiets betekent als basisimmuniteit. Die kan volgens de Duitsers bereikt worden door 3 vaccins of door 2 vaccins, maar dan moet je ook genezen zijn van een virusbesmetting. Dat was ook wat de meest verregaande wet wilde bereiken: voor 15 oktober zou iedereen vanaf 60 jaar deze basisimmuniteit moeten hebben, anders zouden er boetes volgen.

Grondrechten

De enige partij, die bij hun inbreng sprak over de grondrechten van mensen, de inbreuk op de integriteit van het lichaam, de tijdelijke goedkeuring van de huidige vaccins (die volgend jaar afloopt) en de mogelijke onderrapportage van bijwerkingen van de vaccins was de AfD. Maar deze partij wordt door de rest van de Bondsdag als een outsider beschouwd en behandeld en de meeste partijen stemmen altijd automatisch tegen elk voorstel van de AfD, ook als ze het op zich een goed idee vinden. In het Duitse parlement mag je een spreker interrumperen, maar de voorzitter vraagt dan eerst aan de spreker, of hij dat toelaat. Als iemand van de AfD een interruptie aanvraagt en de voorzitter legt dit aan de spreker voor, wordt door alle andere partijen meteen gezegd: “In geen geval”. AfD-politici kunnen dus nooit een vraag stellen of opmerking maken, alleen in hun eigen spreektijd.

Een spreker van de AfD kreeg ook nog een berisping van de bondsdagpresident. Hij had bondskanselier Scholz een leugenaar genoemd, omdat hij voor de verkiezingen zei dat er geen vaccinatieplicht zou komen en nu ineens voorstander is.

De grootste oppositiepartij CDU/CSU hield zich erg op de vlakte en kwam met een eigen wetsvoorstel. “Je kunt niet de mondkapjesplicht afschaffen en dan een veel zwaarder middel zoals de vaccinatieplicht invoeren.” Tino Sorge (CDU) zei dat je ook niet zomaar kunt zeggen of je voor- of tegen een huwelijk bent. “Het moet de juiste vrouw zijn, het moet het juiste tijdstip zijn en de omstandigheden moeten kloppen. Zo is het ook met de vaccinatieplicht.”

Als…

Sepp Müller (CDU) zei, dat er op dit moment geen problemen in de gezondheidszorg zijn, behalve door personeel wat door corona ziek thuis zit, daarom is er nu geen reden om de vaccinatieplicht in te voeren. Maar hij zei ook: “Als er een gevaarlijke variant komt, dan stemmen we natuurlijk voor een vaccinatieplicht”.

CDU/CSU hebben er alle belang bij om op dit moment niet met een te polariserend standpunt te komen, omdat er belangrijke verkiezingen aankomen voor het parlement van Noordrijn-Westfalen (15 mei). Ze hebben dus een eigen voorstel gemaakt, waarin ze eerst een vaccinatie-register en een permanente infrastructuur voor vaccineren willen inrichten. Daarna kan dan alsnog een vaccinatieplicht worden ingevoerd zodra de omstandigheden daarom vragen.

Ook de minister voor gezondheidszorg, Karl Lauterbach, kwam naar het spreekgestoelte. Zijn eerste zin was: “Omikron is een mildere variant. Dat komt omdat zoveel mensen gevaccineerd zijn”. Daarna kwam hij met zijn standaardzin dat er dagelijks 200 tot 300 mensen in Duitsland aan Corona sterven. In werkelijkheid gaat het om mensen die aan- of met corona dood gaan, gemiddeld gaan er in Duitsland zo’n 2700 mensen per dag dood. Lauterbach: “Als er niet zoveel mensen waren ingeënt, dan zaten we nu in een lockdown”.

Nadat alle sprekers geweest waren, werd er gediscussieerd over de volgorde waarin de 4 voorstellen in stemming gebracht gaan worden. Dit kan namelijk van invloed zijn op de uitslag. Het kan zijn, dat als een bepaald voorstel het niet haalt, mensen alsnog overstag gaan voor een ander voorstel, maar dat is dan wellicht al weggestemd. Iemand pleit ervoor om het meest verregaande voorstel als eerste in stemming te brengen, anderen vinden dit juist geen goed idee.

Er zijn verschillende voorstellen over de volgorde, daarover wordt eerst gestemd.

Daarna volgt de hoofdelijke stemming over de 4 varianten, met de volgende uitslag:

Het eerste wetsvoorstel is een compromis, vaccinatieplicht voor iedereen ouder dan 18 jaar is vervangen door een vaccinatieplicht vanaf 60 jaar, in de hoop het er door te krijgen: 296 voor, 378 tegen, 9 onthoudingen – verworpen.
Het tweede voorstel is van CDU/CSU om een eventuele plicht stapsgewijs in te voeren: 172 voor, 496 tegen, 9 onthoudingen – verworpen.
Het derde voorstel is van een groep uit de FDP, dat tegen een algemene vaccinatieplicht is: 85 voor, 590 tegen, 12 onthoudingen – verworpen.
Het laatste voorstel is van de AfD, dat ook tegen een wettelijke vaccinatieplicht is: 79 voor, 607 tegen – verworpen.

In het radionieuws op de publieke omroep wordt de stemmingsuitslag als laatste bericht genoemd, pas na al het overige nieuws. Op teletekst wordt gemeld, dat er ‘voorlopig nog geen vaccinatieplicht komt’. Gezondheidsminister Lauterbach heeft het ook nog lang niet opgegeven. Hij is teleurgesteld, maar hoopt dat er uiteindelijk toch een vaccinatieplicht komt: “Het is een hele belangrijke beslissing, want nu wordt de bestrijding van corona in de herfst veel moeilijker. Het helpt niet, om nu politiek schuldigen aan te wijzen. We gaan gewoon door”.

Ook de FDP heeft de deur opengelaten om in de herfst opnieuw de discussie over de vaccinatieplicht te voeren.

Ondertussen in Berlijn

Ondertussen proberen de Duitsers te wennen aan het afschalen van de maatregelen, wat een week geleden gebeurd is. In Berlijn lukt dat nog niet zo goed: in de supermarkt zie je een grote meerderheid van de mensen nog met een mondkapje op. De grote opera- en concerthuizen in de stad houden voorlopig de mondkapjesplicht in hun huisregels, je moet ook op je zitplaats het FFP2-masker ophouden.

In het openbaar vervoer is een mondkapje ook nog steeds verplicht. Het Berlijnse openbaar vervoerbedrijf vond dat mondkapjes ook op het perron nog steeds gedragen moesten worden, terwijl de Duitse spoorwegen dit hadden afgeschaft. In Berlijn zijn verschillende stations waar je tussen deze vervoerders kunt overstappen en moest je dus goed opletten op wiens perron je op dat moment staat, wat veel verwarring gaf, al is er altijd wel iemand in de buurt die je erop zal wijzen. Inmiddels is het mondkapje alleen nog in de voertuigen verplicht.

Veel Berlijnse scholieren dragen nog steeds vrijwillig een mondkapje. Leerlingen krijgen nu op de laatste schooldag voor de paasvakantie een coronatest mee naar huis, die ze bij zichzelf moeten afnemen voordat ze weer op school verschijnen. Vervolgens is afgesproken, dat alle scholieren na de vakantie een week lang dagelijks getest worden, om te voorkomen dat de besmettingen weer gaan toenemen.

In Nederland lijken nog maar weinig mensen zich in de dagelijkse praktijk met corona bezig te houden, in Berlijn is dat gevoel heel anders. Als je naar de stemverhoudingen bij de wetsvoorstellen van vandaag kijkt, dan is er niet zo heel veel extra angst nodig om alsnog op een meerderheid voor de vaccinatieplicht uit te komen.