Dalende cijfers, dus nu verder versoepelen!

Leestijd: 5 minuten

Wat zich al aankondigde, zien we nu ook echt terug in de cijfers vanuit de ziekenhuizen. De instroom neemt af, zowel in de klinieken als op de IC’s. Als we uitgaan van de cijfers van Stichting NICE (en een correctieformule toepassen voor het bijplussen van de cijfers gedurende een aantal dagen), dan is dit de grafiek. Ter vergelijking de ontwikkelingen in België.

Vaccinatie speelt daar zeker een rol bij, zoals uit deze grafiek van Yorick Bleijenberg (@YorickB) blijkt. Nadat eerst de leeftijdsgroep boven de 80 een dalende trend bij de ziekenhuisopnames laat zien (vanaf eind maart), zien we dit de laatste week gebeuren bij de leeftijdsgroep tussen de 70 en 79 jaar.

Verwacht kan worden dat de komende weken het effect van het vaccineren tot een verdere demping van de ziekenhuisopnames zal leiden van de gevaccineerde groepen.

Forse reductie

Omdat we vanaf vandaag, voor wat betreft het weer, eindelijk in een periode komen met een  luchtvochtigheidsniveau, dat een forse reductie zal geven van lang zwevende virusdeeltjes in binnenruimtes, zal ook op die manier de cijfers van de ziekenhuisopnames verder doen dalen.

Het OMT “bestrafte” vorige week de regering, omdat het op 21 april tegen het advies in wel de eerste versoepelingen voor 28 april had aangekondigd. De eis voor de volgende versoepelingen werd gezet op zeker een daling van 20% van de opnames bezien over 7 dagen.  Ten opzichte van de laatste piek (de gemiddelde cijfers per 29 april) zien we gisteren  al een daling van 18%. Dus je zou zeggen dat de regering a.s. dinsdag de volgende stap van de versoepelingen kan gaan aankondigen!

Dit is de grafiek waar de kerncijfers bij elkaar staan.

Het is goed te zien hoe de laatste twee weken het patroon anders is dan de weken ervoor. De cijfers lijken de goede kant op te gaan.

Multi-interpretabele cijfers

Helaas weten we dat ook dat als de cruciale cijfers zich gunstig ontwikkelen (zoals in januari gebeurde en we toch een avondklok kregen), er altijd wel weer cijfers, trends of verwachtingen kunnen worden geuit. Hierdoor wordt de druk op de regering sterk vergroot om nog niet tot versoepelingen over te gaan. En die cijfers/trends krijgen veel ruimte in de media om de angst erin te laten houden en de speelruimte van de regering te verminderen.

Dat kan vooral omdat veel cijfers multi-interpretabel zijn. Dus je kunt ze uitleggen hoe je wilt. En dat zal dus de komende dagen dan ook gaan gebeuren.

Daarom zal ik de rest van dit blog inspelen op hoe men met de cijfers omgaat:

A.   Bij de ontwikkeling van de dagcijfers van het RIVM is het probleem dat als men met de vorige week vergelijkt, er vier dagen waren die sterk onder invloed stonden van computerstoringen.  Op 1 en 2 mei werden naar schatting meer dan 4000 positieve testen niet meegenomen in de cijfers. De dagen erna werd die achterstand ingelopen. Als men echter de RIVM-cijfers nu vergelijkt met die van een week geleden, zou je nu een forse, maar kunstmatige, stijging zien.

B.   Op Koningsdag hebben bij de GGD naar schatting 14.000 mensen zich minder laten testen dan op een normale dinsdag. Dat resulteerde in circa 800 minder aangetroffen positief getesten. Het gevolg daarvan is dat als dinsdag het RIVM de cijfers van deze week vergelijkt met die van de week ervoor, de week ervoor door de afname van testen tijdens Koningsdag een te lage krimpfactor zal laten zien. (En de week ervoor een te hoge). Dat scheelt per saldo ongeveer 1,7%.

C.   De dagcijfers van de GGD-teststraten laten een zuiverder beeld zien dan de dagcijfers van het RIVM. (De GGD-cijfers omvatten circa 85% van alle positief getesten). Als je daarnaar kijkt, dan zie je dat het aantal mensen dat zich laat testen t.o.v. de week ervoor duidelijk afneemt (met zo’n 15%) en het aantal positief getesten met circa 5%. Het percentage positief getesten neemt toe (nu ruim 12%, een week geleden 11%).  En juist die cijfers zullen leiden tot een ratjetoe van argumenten, op basis waarvan geen harde conclusies te trekken zijn. Ik zal er vast een aantal aankondigen, met tegelijkertijd de contra-argumenten.

De absolute cijfers nemen wel af, maar het percentage positieve testen neemt toe.

Dit verschilt van de ontwikkelingen in het afgelopen jaar. Als de absolute cijfers toenamen, dan nam het percentage positief ook toe. Maar nu is het anders.

Bij het analyseren van het dagpatroon kun je al zien dat op zaterdag en zondag minder mensen komen om te testen. En dat dan het percentage positieve testen hoger is dan op de werkdagen als er meer mensen zich komen laten testen. Simpel gezegd komt het dus doordat er minder mensen zich laten testen, die niet met Covid-19 zijn besmet.

Dat er nu minder mensen zich te laten testen, terwijl ze niet positief zijn, komt (ten dele?) omdat men nu goedkope sneltesten in winkels kan kopen. Stel dat er per dag 40.000 mensen een sneltest doen, waarvan anders 10.000 naar de GGD waren gegaan? Dan is dat al een verklaring voor het lagere aantal personen dat naar de teststraat gaat. Maar ook een verklaring voor de stijging van het percentage positieve testen.

Plus dat als de mensen die via sneltesten positief worden getest voor de helft toch nog naar de GGD-teststraat gaan? Dan neemt alleen daardoor ook de absolute cijfers toe en het percentage positief getesten.

Verwacht kan worden dat de komende weken dit effect van de sneltesten nog verder zal oplopen. Dus het percentage positief is een steed minder goede indicator.

Daarbij is het o.a. uit Madrid bekend dat bij een dalend besmettingsniveau het aandeel “false positives” bij de PCR-testen toeneemt. Dus het beeld van de verbetering onder de bevolking wordt vertraagd weergegeven.

Het effect van Koningsdag/ de versoepelingen gaan we nog echt krijgen

Koningsdag is nu al wel in de cijfers van de besmettingen te merken. Onder de groep tussen de 20 en 29 jaar zien we een ander patroon dan bij de andere leeftijdsklassen. Daar zien we een stijging, die wel 1000 of 1500 zou kunnen worden. (Zie ook dit artikel hierover). Maar bij de andere leeftijdsklassen is daar amper wat van te zien. Waar men dan de besmetting heeft opgelopen, is onduidelijk.

Het relatieve voordeel van deze ontwikkeling is dat deze groep amper in de ziekenhuizen terecht komt. Wel kan er een indirect effect ontstaan. Maar ook daarvan is berekend dat dit niet tot echt grote toenames in de zorg zal leiden.

De versoepelingen zijn nu 10 dagen geleden ingevoerd. Je hoort nogal wat mensen reageren alsof dat dan wel tot forse stijgingen zou moeten leiden. Dan wil ik toch wijzen naar Texas, waar op 7 maart alle maatregelen zijn gestopt en de cijfers daarna niet zijn gaan stijgen.

Ook als je kijkt naar bij voorbeeld Madrid, dan zie je ook daar niet dat versoepelingen grote negatieve gevolgen hebben.

Deze grafiek is ook veelzeggend. Dit is een grafiek van de ziekenhuisopnames met een vergelijking tussen 25 Amerikaans staten met de strengste maatregelen, en 25 met de minst strenge maatregelen vanaf 6 oktober 2020. Goed te zien is dat de patronen niet fors verschillen.

Niet automatisch slechter

Je kunt nog wel wat op- of aanmerkingen maken over deze grafiek. Maar ik denk dat dit wel laat zien dat het niet automatisch betekent, dat als je versoepelt de cijfers automatisch slechter worden.

Ten slotte: er is een grote misvatting dat er qua gedrag en besmettingsgevaar een groot verschil zal zijn als bepaalde maatregelen al dan niet worden afgebouwd.

In de tweede stap gaat het vooral over binnen- en buitensport. Elke week wachten op versoepelingen levert schade op.

Kortom: elke week dat we wachten met versoepelingen is een verloren week.  En er is geen enkele reden om langer te wachten. Besef dat als het kabinet nu positief gaat beslissen dat het dan nog pas op 18 mei ingaat. Men heeft al onterecht de datum van 11 mei laten vallen. Nog een keer uitstellen zou onbegrijpelijk zijn.

U heeft zojuist gelezen: Dalende cijfers, dus nu verder versoepelen!

Volg Maurice de Hond op Twitter en YouTube.

Deze site online en actueel houden zonder inkomstenbron is een vorm van (dure) binnensport. Wij vragen hiervoor een vrijwillige kleine bijdrage in de kosten.