Vandaag, 100 jaar geleden is mijn moeder geboren. Dit is een eerbetoon aan haar en haar bijzondere leven.
Lees volledig artikel: Marianne de Hond-Brander 100 jaar geleden geboren
Marianne de Hond-Brander 100 jaar geleden geboren
Vandaag, 14 november 2015, zou mijn moeder, Marianne de Hond – Brander (roepnaam Jannie) 100 jaar geworden zijn. Ze is op 86-jarige leeftijd in april 2002 overleden.
Ter gelegenheid van haar 100ste geboortedag wil ik een beeld geven van het leven van een bijzondere vrouw. Woorden die haar goed beschrijven zijn: warm, zachtmoedig, vrolijk, optimistisch, familiemens, dienstbaar, handig, sterk, modern, goed verzorgd, en grappig. Ze was een geweldige echtgenote, moeder en oma, die altijd klaar stond voor anderen. Nooit was haar iets teveel.
Haar leven kan in vier tijdperiodes verdeeld worden:
- 1915 – 1940
Ze is aan het Waterlooplein geboren en onder zeer arme omstandigheden opgegroeid. Haar familie had een fruitstal en later probeerde haar vader geld te verdienen als straatfotograaf. Dankzij MyHeritage.com is een goed beeld te geven van wie haar voorouders waren, inclusief 12 voorouders, die in de 18e eeuw geboren zijn. Dit zijn de foto’s van haar moeder en de moeder van haar moeder en daaronder haar vader Elias.
Na de lagere school, ging ze twee jaar naar de huishoudschool en als 14-jarige ging ze werken alsmodinette. Zij was heel handig in het maken van kleding, iets wat ze, inclusief breien en haken, later graag deed.
Kort voor de oorlog trouwde ze met Mark de Hond, zoon van het echtpaar De Hond die ook een fruitstal had op het Waterlooplein.
De huwelijksfoto, is de oudste beschikbare foto van haar. Ze was toen ongeveer 23 jaar. Op de foto staan ook een neef en nicht van haar man, die bruidskinderen waren.
Over de periode van voor de oorlog en haar relatie tot de familie De Hond vertelt ze in een gesprek met Sonja Barend uit 1994. Kijk vanaf 6 minuut 50.
- 1940 – 1945
De Tweede Wereldoorlog trof haar en haar familie zelf. Haar hele familie werd in het concentratiekamp vermoord: haar echtgenoot, haar ouders, haar broers en zusters, haar grootouders. Zelf kwam ze in Auschwitz terecht, in het blok (Block 10), waar experimenten werden uitgevoerd om vrouwen onvruchtbaar te maken. Van de 250 vrouwen die die experimenten overleefden waren er maar een paar die toch een kind kregen en 1 ervan was Jannie de Hond.
Over Block 10 en Jannie de Hond en andere Nederlandse vrouwen is in 2012 een reportage gemaakt door de EO. Naar aanleiding ervan schreef ik dit blog met daarin diverse relevante links. Ze vertelde in 1996 haar oorlogsverhaal in het kader van “The Survivors of the Shoah”.
- 1945 – 1977
Na de oorlog hertrouwde ze in 1947 met haar zwager Sam, die zijn vrouw ook in de oorlog verloren had. In oktober van dat jaar kregen ze hun zoon Maurice. Haar leven draaide vanaf dat moment volledig om haar man en zoon. Een harmonieus gezin, waar vrijwel nooit ruzie of spanningen waren, met name door de wijze waarop ze haar centrale rol oppakte. Sam werkte heel hard en was 6 dagen per week al om 5 uur ’s ochtends naar zijn werk.
Samen met haar mannen ging ze vanaf het begin van de vijftiger jaren naar alle thuiswedstrijden van Ajax. En toen haar zoon ging voetballen namen zij en haar man de verantwoordelijkheid op zich van de kantine van de voetbalclub. Af en toe was ze ook de leider van het welpenteam van haar zoon.
Gezelligheid thuis (met veel eten en zoets) met haar gezin en de hechte vriendenkring, die vrijwel allemaal ook het concentratiekamp hadden overleefd, was voor haar een soort van kern van het bestaan. Graag ging ze naar de film, met name lachfilms, zoals van Charlie Chaplin en Stan Laurel & Oliver Hardy en Danny Kay.
Ze was heel trots op haar zoon, die als eerste uit de familie naar de HBS ging en later ook het Doctoraal examen haalde.
Met haar eerste schoondochter (Jasmin), waarmee haar zoon in 1970 trouwde, had ze een heel goede band. Vanaf het moment dat haar man stopte met werken (begin van de zeventiger jaren), genoten ze samen van het bridgen en de reizen naar Israel en naar de familie in Canada en de VS.
- 1977 – 2002
De geboorte van de eerste kleinzoon (Marc, de naam van haar eerste man), luidde de volgende fase van haar leven in: die van Oma. Dat deed ze met veel liefde en inzet. Het overlijden van haar schoondochter Jasmin (1980) vormde voor haar een grote slag. Ze speelde vervolgens een heel belangrijke rol in het leven van haar kleinkinderen, die vaak bij haar waren.
Ondanks een aantal ups en downs in die laatste 25 jaar van haar leven om haar heen, genoot ze erg van het leven, van haar familie en de vele activiteiten die ze samen met haar man deed. Maar natuurlijk het meest van haar kleinkinderen, waarmee ze veel contact had.
Hier zien we haar op 76-jarige leeftijd, pratend over haar gezin (vanaf 55:06 minuten).
Haar gezondheid was doorgaans goed. Af en toe een gal-aanval en op latere leeftijd kreeg ze wat hartklachten. Ze leerde pas op 52-jarige leeftijd autorijden en deed dat heel goed. Ze bleef tot vlak voor haar dood rijden en maakte nooit een aanrijding.
Sam stierf begin 2002. Zij was op dat moment nog heel helder en verzorgde zich steeds tot in de puntjes. Ging iedere week/twee weken naar de kapper. De foto met haar paarse combinatie is in 2002 gemaakt, toen ze 86 was.
100 dagen na de dood van haar man overleed ze aan een hartaanval. De afsluiting van een bewogen leven, waar, ondanks diverse zwarte bladzijden, ze, als familiemens, met grote teugen van genoot.
Haar laatste kleinkind Daphne, die in 2009 is geboren, heeft ze niet gekend. De tweede naam van haar kleinkind is Marianne, net zoals die van haar en van haar grootmoeder.
U heeft zojuist gelezen: Marianne de Hond-Brander 100 jaar geleden geboren.
Volg Maurice de Hond op Twitter | Facebook | LinkedIn | YouTube.
